Kê khai giảm trừ gia cảnh
(Cập nhật: 26.11.2008 11:58)
Để giảm chi phí và tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người nộp thuế, các thủ tục hành chính liên quan đến người phụ thuộc ban hành tại Thông tư 84 (Thông tư số 84/2008/TT-BTC hướng dẫn thi hành Luật thuế thu nhập cá nhân hiện hành) đã được soạn thảo trên 3 nguyên tắc:
Một là, triệt để tận dụng các giấy tờ mà người nộp thuế và người phụ thuộc đã có sẵn theo quy định của pháp luật hiện hành, hạn chế tối đa yêu cầu người nộp thuế phải xin thêm các giấy xác nhận hoặc lập các giấy tờ mới nhằm giảm phiền hà cho người nộp thuế; Hai là, không quy định cứng nhắc một loại giấy tờ nhất định mà quy định một trong một số giấy tờ đã có sẵn để người nộp thuế được quyền lựa chọn loại giấy tờ nào thuận lợi nhất thì xuất trình cho cơ quan thuế; Ba là, các giấy tờ để thực hiện thủ tục hành chính thuế Thu nhập cá nhân chỉ yêu cầu bản sao, không bắt buộc phải có xác nhận của cơ quan công chứng hoặc chính quyền phường, xã.
Để giảm thiểu các thủ tục hành chính, tiết kiệm thời gian và chi phí cho xã hội, theo quy định tại Thông tư 84, không phải tất cả những người có thu nhập từ tiền công, tiền lương, có thu nhập từ kinh doanh đều phải đăng ký và nộp hồ sơ chứng minh người phụ thuộc mà chỉ những cá nhân cư trú có thu nhập đạt mức bình quân 4 triệu đồng/tháng trở lên mà có nuôi dưỡng người phụ thuộc thì mới phải đăng ký và nộp hồ sơ chứng minh người phụ thuộc. Còn những cá nhân cư trú cá thu nhập từ tiền công, tiền lương, có thu nhập từ kinh doanh dưới mức 4 triệu đồng/tháng hoặc có thu nhập trên 4 triệu đồng/tháng nhưng không phải nuôi dưỡng ai thì cũng không phải đăng ký và nộp hồ sơ về người phụ thuộc. Thông tư 84 cũng quy định rõ các trường hợp cụ thể, ví dụ: nếu người phụ thuộc là con chưa đến tuổi thành niên, hồ sơ xác định người phụ thuộc chỉ phải xuất trình một trong hai loại giấy tờ là bản sao giấy khai sinh hoặc sổ hộ khẩu; nếu người phụ thuộc là vợ hoặc chồng mất khả năng lao động, hồ sơ xác định người phụ thuộc chỉ phải xuất trình một tong hai loạ giấy tờ là bẩn sao giấy chứng nhận kết hôn hoặc sổ hộ khẩu...
Về kê khai, đăng ký: Đầu năm dương lịch, cá nhân có thu nhập bình quân trên 4 triệu đồng/tháng và có nuôi người phụ thuộc phải lập 2 bản tờ khai đăng ký giảm trừ cho người phụ thuộc và nộp cho cơ quan chi trả thu nhập; trong đó 1 bản cơ quan chi trả thu nhập giữ để làm cơ sở khấu trừ thu nhập hàng tháng còn 1 bản cơ quan chi trả thu nhập chuyển cho cơ quan thuế để cơ quan thuế kiểm soát. Hàng tháng, căn cứ vào thu nhập và bản đăng ký người phu thuộc của từng cá nhân, đơn vị chi trả chỉ việc thực hiện giảm trừ cho bản thân người có thu nhập và người phụ thuộc còn việc kiểm tra kê khai sẽ hoàn toàn do cơ quan thuế chịu trách nhiệm.
Căn cứ vào bản kê khai của cá nhân đã nộp cho cơ quan thuế và hồ sơ chứng minh người phụ thuộc, cơ quan thuế sẽ kiểm tra, đối chiếu. Trường hợp phát hiện hồ sơ chứng minh người phu thuộc không đúng, không đủ, hoặc không phù hợp với tờ khai đăng ký người phụ thuộc, cơ quan thuế sẽ thông báo cho người nộp thuế điều chỉnh hoặc bổ sung. Trường hợp người nộp thuế không điều chỉnh hoặc bổ sung cơ quan thuế sẽ thông báo lại cho đơn vị chi trả thu nhập để đơn vị chi trả thu nhập điều chỉnh lại số người phụ thuộc được giảm trừ.
Như vậy, việc kê khai người phụ thuộc hoàn toàn phụ thuộc vào ý thức tự giác của người nộp thuế. Tuy nhiên, để đảm bảo phát hiện kịp thời các trường hợp cá nhân nộp thuế cố tình khai gian, khai trùng, khai không đúng về người phụ thuộc, cơ quan thuế sẽ phối hợp với đơn vị chi trả thu nhập và hội đồng tư vấn thuế phường, xã để kiểm soát và quản lý. Hơn nữa, toàn bộ hồ sơ chứng minh về người phụ thuộc gửi tới cơ quan thuế sẽ được nhập vào hệ thống cơ sở dữ liệu, hệ thống công nghệ thông tin tại cơ quan thuế sẽ xác lập mã nhận diện về người phụ thuộc và mã nhận diện này sẽ cho phép cơ quan thuế loại trừ những trường hợp gian lận nhằm mục đích tránh thuế, lách thuế.
(Cập nhật: 26.11.2008 11:58)
Để giảm chi phí và tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người nộp thuế, các thủ tục hành chính liên quan đến người phụ thuộc ban hành tại Thông tư 84 (Thông tư số 84/2008/TT-BTC hướng dẫn thi hành Luật thuế thu nhập cá nhân hiện hành) đã được soạn thảo trên 3 nguyên tắc:
Một là, triệt để tận dụng các giấy tờ mà người nộp thuế và người phụ thuộc đã có sẵn theo quy định của pháp luật hiện hành, hạn chế tối đa yêu cầu người nộp thuế phải xin thêm các giấy xác nhận hoặc lập các giấy tờ mới nhằm giảm phiền hà cho người nộp thuế; Hai là, không quy định cứng nhắc một loại giấy tờ nhất định mà quy định một trong một số giấy tờ đã có sẵn để người nộp thuế được quyền lựa chọn loại giấy tờ nào thuận lợi nhất thì xuất trình cho cơ quan thuế; Ba là, các giấy tờ để thực hiện thủ tục hành chính thuế Thu nhập cá nhân chỉ yêu cầu bản sao, không bắt buộc phải có xác nhận của cơ quan công chứng hoặc chính quyền phường, xã.
Để giảm thiểu các thủ tục hành chính, tiết kiệm thời gian và chi phí cho xã hội, theo quy định tại Thông tư 84, không phải tất cả những người có thu nhập từ tiền công, tiền lương, có thu nhập từ kinh doanh đều phải đăng ký và nộp hồ sơ chứng minh người phụ thuộc mà chỉ những cá nhân cư trú có thu nhập đạt mức bình quân 4 triệu đồng/tháng trở lên mà có nuôi dưỡng người phụ thuộc thì mới phải đăng ký và nộp hồ sơ chứng minh người phụ thuộc. Còn những cá nhân cư trú cá thu nhập từ tiền công, tiền lương, có thu nhập từ kinh doanh dưới mức 4 triệu đồng/tháng hoặc có thu nhập trên 4 triệu đồng/tháng nhưng không phải nuôi dưỡng ai thì cũng không phải đăng ký và nộp hồ sơ về người phụ thuộc. Thông tư 84 cũng quy định rõ các trường hợp cụ thể, ví dụ: nếu người phụ thuộc là con chưa đến tuổi thành niên, hồ sơ xác định người phụ thuộc chỉ phải xuất trình một trong hai loại giấy tờ là bản sao giấy khai sinh hoặc sổ hộ khẩu; nếu người phụ thuộc là vợ hoặc chồng mất khả năng lao động, hồ sơ xác định người phụ thuộc chỉ phải xuất trình một tong hai loạ giấy tờ là bẩn sao giấy chứng nhận kết hôn hoặc sổ hộ khẩu...
Về kê khai, đăng ký: Đầu năm dương lịch, cá nhân có thu nhập bình quân trên 4 triệu đồng/tháng và có nuôi người phụ thuộc phải lập 2 bản tờ khai đăng ký giảm trừ cho người phụ thuộc và nộp cho cơ quan chi trả thu nhập; trong đó 1 bản cơ quan chi trả thu nhập giữ để làm cơ sở khấu trừ thu nhập hàng tháng còn 1 bản cơ quan chi trả thu nhập chuyển cho cơ quan thuế để cơ quan thuế kiểm soát. Hàng tháng, căn cứ vào thu nhập và bản đăng ký người phu thuộc của từng cá nhân, đơn vị chi trả chỉ việc thực hiện giảm trừ cho bản thân người có thu nhập và người phụ thuộc còn việc kiểm tra kê khai sẽ hoàn toàn do cơ quan thuế chịu trách nhiệm.
Căn cứ vào bản kê khai của cá nhân đã nộp cho cơ quan thuế và hồ sơ chứng minh người phụ thuộc, cơ quan thuế sẽ kiểm tra, đối chiếu. Trường hợp phát hiện hồ sơ chứng minh người phu thuộc không đúng, không đủ, hoặc không phù hợp với tờ khai đăng ký người phụ thuộc, cơ quan thuế sẽ thông báo cho người nộp thuế điều chỉnh hoặc bổ sung. Trường hợp người nộp thuế không điều chỉnh hoặc bổ sung cơ quan thuế sẽ thông báo lại cho đơn vị chi trả thu nhập để đơn vị chi trả thu nhập điều chỉnh lại số người phụ thuộc được giảm trừ.
Như vậy, việc kê khai người phụ thuộc hoàn toàn phụ thuộc vào ý thức tự giác của người nộp thuế. Tuy nhiên, để đảm bảo phát hiện kịp thời các trường hợp cá nhân nộp thuế cố tình khai gian, khai trùng, khai không đúng về người phụ thuộc, cơ quan thuế sẽ phối hợp với đơn vị chi trả thu nhập và hội đồng tư vấn thuế phường, xã để kiểm soát và quản lý. Hơn nữa, toàn bộ hồ sơ chứng minh về người phụ thuộc gửi tới cơ quan thuế sẽ được nhập vào hệ thống cơ sở dữ liệu, hệ thống công nghệ thông tin tại cơ quan thuế sẽ xác lập mã nhận diện về người phụ thuộc và mã nhận diện này sẽ cho phép cơ quan thuế loại trừ những trường hợp gian lận nhằm mục đích tránh thuế, lách thuế.
