Công thức sản phẩm là một vấn đề rất đáng để bàn! Không nhiều doanh nghiệp sản xuất có được bộ định mức chính xác. Có công ty phải đưa ra chỉ tiêu, trong 2 năm đầu định mức đạt độ chính xác là 75%, 1 năm tiếp theo thì đạt 90% ...
Để có được 1 bộ định mức hoàn chỉnh thì mất khá nhiều thời gian, công sức!
Và nếu công thức sản phẩm quy định 1 đơn vị TP đầu ra cần bao nhiêu NVL đầu vào (có thể có BOM nhiều cấp: TP --> BTP --> NVL), thì công thức sản xuất lại phức tạp hơn nữa: ngoài NVL, TP đầu ra còn có định mức chi phí sản xuất (Nhân công, sản xuất chung, khấu hao, hao hụt ..) bao nhiêu?
Các thuật ngữ thường dùng như sau:
- BOM (hay Formula): công thức sản phẩm. Ví dụ: 1 Cái TPA thì cần 2 kg NVL1, 3 kg NVL2, 5 Cái BTP1.
- Routing: quy trình sản xuất: là sự kết hợp giữa các công đoạn sản xuất. Quy trình sản xuất sẽ quy định để sản xuất 1 Cái TPA thì cần bao nhiêu chi phí sản xuất (3 giờ công, 2 giờ máy ...).
- Recipe: công thức sản xuất: kết hợp công thức sản phẩm với quy trình sản xuất lại thành 1 bộ hoàn chỉnh cho biết để sản xuất 1 TPA thì cần bao nhiêu NVL, bao nhiêu giờ công, giờ máy ...
Một điều chú ý nữa: công thức sẽ được chia nhiều cấp, tùy vào độ phức tạp của mô hình sản xuất.
Ví dụ:
TPA
-----BTP1
-----NVL1
-----NVL2
-----CPNC, CPSXC
BTP1
-----BTP2
-----NVL3
-----NVL4
-----CPNC
BTP2
-----NVL5
-----NVL6
-----CPNC
Về việc xác định công thức, thì thông thường có quy trình như sau:
Nhận yêu cầu của khách hàng -> thiết kế sản phẩm -> sản xuất mẫu -> xác định công thức mẫu -> kiểm tra chất lượng mẫu -> khách hàng đồng ý mẫu -> kí hợp đồng -> công bố công thức được phê duyệt -> sản xuất đại trà, nếu khách hàng không đồng ý thì quay lại bước thiết kế sản phẩm.
Đối với công ty sản xuất theo mô hình make to Stock (không theo ĐĐH) thì việc xác định công thức thường phải dựa vào các số liệu lịch sử của chính công ty mình hay của các công ty khác đi trước cùng ngành nghề kinh doanh.
Vài dòng chia sẻ, mong mọi người có ý kiến!