To chị Xuantham,
Đây không phải là nguyên tắc kế toán hay kiểm toán mà là khoa học về thuế ứng dùng trên cở sở chuẩn mực kế toán.
Khoản thuế đánh trên khoản thu nhập cho thuê nhà của cá nhân là khoản thuế trực thu. Khoản thuế trực thu được trừ khỏi tổng thu nhập trong kỳ của người cho thuê. Do đó, nó bao gồm trong chi phí mà người đi thuê phải trả. Thực chất khoản thuế này là do người đi thuê trả, và nó không được hoàn lại.
Do đó, đối với chi phí thuê nhà hay các chi phí khác dạng như thế này (bao gồm thuế trực thu của người thụ hưởng) thì một đồng doanh nghiệp đi thuê chi ra thì đó chính là chi phí của doanh nghiệp.
Lấy một ví dụ khác tương tự như khoản chi phí này. Chi phí tư vấn nước ngoài.
Khi thanh toán các khoản chi phí này, bên thanh toán sẽ giữ lại một khoản thuế (withhold) gọi là thuế nhà thầu (Withholding tax) và thực hiện nộp hộ cho nhà tư vấn nước ngoài. (Trừ trường hợp nhà tư vấn có vpdd tại VN và đăng ký nộp thuế, thì khoản thuế này không phải giữ lại). Thuế nhà thầu là khoản thuế trực thu. Nếu Dn không giữ lại khi thanh toán, cán bộ thuế khi quyết toán sẽ thực hiện khấu trừ tại nguồn, tức là coi khoản thanh toán là chi phí chưa thuế và tính thêm thuế nhà thầu và bắt buộc bên thanh toán phải chi trả (xem lại TT05 về thuế nhà thầu có quy đinh rõ).
Ví dụ:
- Phí tư vấn 1tỷ đã bao gồm thuế (cái này phải quy định trong hợp đồng nếu không thì mất thêm tiền ngu khoản thuế nộp hộ)
- Khi thanh toán dn giữ lại 10% tiền thuế để nộp cho cục thuế và ghi chi phí là 1 tỷ.
- Nếu không giữ lại: cơ quan thuế sẽ tính thêm 10% trên 1tỷ bắt dn phải nộp, lúc này chi phí tư vấn của dn là 1,1tỷ.
Tương tự như thế, trường hợp thuê nhà, nếu dn nộp hộ (tức là giữ lại để nộp) cho người thuê thì cp là 10tr chẳng hạn. Nếu dn không giữ lại nộp hộ, hoặc không quy định trong hợp đồng là người cho thuê phải nộp (ít nhất nên có bản photo chứng từ bên cho thuê đã nộp thuế) thì doanh nghiệp phải tính thêm khoản thuế phải nộp, chẳng hạn là 1tr. Lúc này chi phí của dn là 11tr.
Trường hợp dn không nộp thêm khoản thuế gọi là khấu trừ tại nguồn này thì chi phí thuê nhà đó (10tr) không được tính vào cp hợp lệ cho mục đích tính thuế thu nhập doanh nghiệp.
Thực tế, khi tư vấn thuế, các nhà tư vấn đã giúp cho nhiều doanh nghiệp tiết kiệm hàng tỷ đồng tiền thuế trực thu kiểu này. Có rất nhiều trường hợp do không có hiểu biết về thuế khi ký hợp đồng thuê nhà, thuê tư vấn khiến cho dn phải chịu những khoản chi phí phát sinh thêm do thuế rất lớn (thực tế lên tới hàng chục tỷ đồng, đặc biện trong XDCB) (Tư vấn giúp được vấn đề này, chỉ lấy phí khoảng 10% giá trị tiền thuế tiết kiệm được thôi, ha ha)
Sorry những ai chạnh lòng, nhưng tôi phải nói rằng, làm kế toán thì phải thinking một chút, chứ đừng văn bản hoá tư duy của mình. Khi có giải pháp rồi, nhấc điện thoại thì Tư vấn luật nó gửi ngay văn bản cho mình, cần gì phải tìm đọc cho mệt.
Đáng nhẽ ra tôi không post bài này đâu, vì post rõ ràng lên thì tư vấn thuế lấy đâu ra chỗ là làm ăn nữa.