Ðề: Mức trọng yếu trong kiểm toán
Về mức độ trọng yếu, có lẽ các bạn sẽ hiểu rõ hơn và thấy nó thực sự có ý nghĩa khi đi làm thực tế, nhất là ở các công ty kiểm toán lớn như Big 4. Ngoài ra đa số các công ty kiểm toán Việt Nam chỉ sử dụng nó để đối phó với hội kiểm toán viên hành nghề, để hoàn thiện cho đủ thủ tục mà thôi. Trước hết bạn phải biết thế này: đối với mỗi loại doanh hình doanh nghiệp kiểm toán viên sẽ dùng một tiêu thức để xác định mức độ trọng yếu. Nếu là doanh nghiệp niêm yết/đại chúng thì thường dùng và gần như 100% kiểm toán viên sẽ dùng tiêu thức Lợi nhuận trước thuế là tiêu chí. Quan điểm của kiểm toán viên cho rằng những đơn vị này thường bị áp lực về lợi nhuận và cổ tức từ phía cổ đông nên họ hay xử lý báo cáo để cho lợi nhuận theo như mục đích của họ. Đối với các doanh nghiệp khác nếu đã đi vào hoạt động và có doanh thu, và theo một nhịp đều thì ktv sẽ dùng chỉ tiêu doanh thu. Đối với các doanh nghiệp mới thành lập, chưa có doanh thu ktv sẽ dùng chỉ tiêu tổng tài sản,.. cái này khi làm thực tế bạn sẽ rõ hơn.
Lấy vị dụ là doanh thu sẽ như sau:
Nếu tại Big 4 sẽ có hướng dẫn tham khảo, ktv sẽ lấy do doanh thu nhân với một hệ số gọi là "factor", hệ số này sẽ biến động trong một vùng khoảng vài %, dựa trên 1. doanh thu là bao nhiêu 2. kinh nghiệm của ktv từ năm trước và tình hình cụ thể năm nay=> ra được một con số, số này gọi là Mức độ trọng yếu (M) tổng thể. Tiếp theo, cũng trên kinh nghiệm kiểm toán năm trước và hiểu biết của ktv năm nay, họ sẽ sử dụng một hệ số để xác định Tổng các sai sót không điều chỉnh, thường 5-10%. Hiệu số của M và tích số này gọi là Mức độ trọng yếu khoản mục (PM), dùng để xác định số mẫu cần kiểm tra trong một phần hành. Ngưỡng bỏ qua khi phát hiện sai sót trong một phần hành là một chỉ số khác, gọi là trivial mistatement, thường = 5% của M
Sự điều chỉnh M, PM sẽ xảy ra trong một số tình huống tiêu biểu như sau: một là trước đó bạn dùng chỉ tiêu doanh thu là ước tính, khi có báo cáo chính thức của khách hàng thì bạn nhập lại và từ đó thay đổi M và PM. hai là, mặc dù đã có báo cáo chính thức của khách hàng và tiến hành cuộc kiểm toán, nhưng trong quá trình kiểm toán ktv đã bắt buộc phải thực hiện điều chỉnh một bút toán rất lớn liên quan đến doanh thu, làm giảm nó, vì vậy cần điều chỉnh lại M và PM cho phù hợp. Trưởng hợp điều chỉnh tăng M và PM mình rất hiếm gặp, có chăng chỉ là do nguyên nhân số 1 mình nêu trên đây.