Đây là một đề tài rất rộng mình cũng đang nghiên cứu, ngoài các tài liệu như Lannhu đã liệt kê còn có : NĐ 199/2004 về quy chế tài chính của công ty Nhà nước và quản lý vốn của công ty nhà nước đầu tư vào doanh nghiệp khác, TT33/2005 hướng dẫn nghị định trên.
Có 2 loại báo cáo:
1. Báo cáo tài chính hợp nhất: công ty mẹ và tập đoàn có tránh nhiệm lập theo HD các chuẩn mực 21,25 và 11.
2. Báo cáo tài chính tổng hợp lập theo HD chuẩn mực 21,25:
Các Tổng công ty nhà nước hoạt động theo mô hình không có công ty con mà chỉ các các đơn vị trực thuộc.
Đối với các công ty mẹ tập đoàn vừa có công ty con, công ty liên doanh, liên kêt, vừa có công ty trực thuộc(VD:Tổng công ty BC-VT Việt Nam -VNPT) thì lập báo cáo tài chính tổng hợp trước, lập báo cáo tài chính hợp nhất sau.
Một vài suy nghĩ thảo luận:
- Tập đoàn -Công ty mẹ con thực hiện đầu tư vốn vào công ty mà tập đoàn thấy có khả năng nâng cao hiệu quả sử dụng vốn khác với trước đây các Tổng công ty NN giao vôn cho các đơn vị thành viên mang nặng tính hành chính. Đấy là khác biệt lớn nhất giữa công ty mẹ-con và Tổng công ty Nhà nước.
- Về kế toán áp dụng trong tập đoàn thì tùy theo từng mô hình tập đoàn, điều kiện cụ thể sẽ có quy trình kế toán riêng nhưng nói chung là theo mô hình sau:
1. Căn cứ vào BCTC riêng các công ty con, các đơn vị thành viên -> Lập báo cáo hợp nhất ở công ty mẹ cấp dưới.
2. Hợp nhất báo cáo ở công ty mẹ cấp trên
3. Hợp nhất quyền lợi trong công ty liên kết và liên doanh với công ty mẹ cấp trên.
4. Hoàn chỉnh báo cáo hợp nhất toàn tập đoàn.
Nguyên tắc hợp nhất được tóm tắt như sau:
BCTC hợp nhất = Báo cáo riêng của mẹ + Báo cáo riêng của con +(-) Điều chỉnh: Chênh lệch mua, nghiệp vụ nội bộ, CS thuế và kế toán, thay đổi quyền sở hữu theo như HD tại CM 21.25 và 11.
- Kỹ thuật hợp nhất: cần nắm chắc khái niệm Phương pháp giá gốc và PP vốn chủ sở hữu. Để phục vụ cho công tác hợp nhất cần:
1. XD sơ đồ mô hònh tập đoàn: Bao nhiêu mẹ trên, bao nhiêu mẹ cấp dưới, bao nhiêu con, bao nhiêu cháu, Công ty LD,liên kết...
2. Xác định phạm vi hợp nhất: xác định quyền lợi tại mỗi công ty để hợp nhất.
3. Thu thập các thông tin bổ sung để điều chỉnh BCTC hợp nhất: Đây là phần việc hết sức phức tạp và quan trọng nhất. Có rất nhiều tiêu chí phải thu thập để tính các bút toán điều chỉnh (Đọc chuẩn mực 21,25)
4. Xử lý thông tin->BCTC hợp nhất hoàn chỉnh.
Một vài suy nghĩ thế nhé, vấn đè này chắc còn trao đổi dài dài.
Chúc mọi người cuối tuần vui vẻ.