mshnnhi nói:
Các anh chị em ơi,
Cho mình hỏi tí về cách hạch toán các nghiệp vụ hợp nhất kinh doanh với, mình nghỉ mãi mà chưa biết hạch toán như thế nào.
Để hiểu thêm về hợp nhất kinh doanh bạn nên tham khảo các VAS và IAS liên quan về "Kế toán các khoản đầu tư" (investment in associates) hay "Báo cáo Tài chính hợp nhất" (Consolidated Financial Report).
phamcung nói:
Tuy nhiên tình huống sẽ phức tạp hơn nếu A mua 60% số vốn của B với giá là 40. Lúc này, A sẽ trở thành công ty mẹ của B, B thành công ty con của A. Báo cáo sẽ phức tạp hơn.
Trong ví dụ này anh PC đưa ra thì đã xuất hiện goodwill on acquisition (xin lỗi mình quên term này tiếng Việt rùi, nhưng nó là TSCĐ vô hình). Goodwill là khoản khác biệt giữa giá bạn phải trả và phần vốn tương ứng.
60% vốn của B sẽ là 24, trong khi đó A trả 40 ==> khoản goodwill ghi nhận sẽ là 16.
Khi lập BCTC hợp nhất thì khoản đầu tư của A vào B, cũng như mọi giao dịch nội bộ giữa A và B, phải được loại bỏ bằng các bút toán điều chỉnh. Trong trường hợp này, bút toán điều chỉnh lọa bỏ khoản đầu tư của A vào B sẽ là:
Dr Nguồn Vốn (B) 24
Dr Goodwill 16
Cr Investment in (B) 40
Bạn nên nhớ rằng những bút toán điều chỉnh này chỉ được thực hiện phục vụ mục đích lập bảo cáo tài chính hợp nhất chứ không được ghi nhận mãi mãi vào sổ của cả A và B, cho nên mỗi khi bạn lập BCTC hợp nhất bạn lại phải một lần nữa khử bỏ khoản đầu tư này và các giao dịch nội bộ diễn ra từ ngày hợp nhất Mục đích chính của việc làm các bút toán điều chỉnh là loại bỏ các ảnh hưởng của giao dịch nội bộ giữa công ty mẹ với các công ty con, cũng như giữa các công ty con với nhau... (BCTC hợp nhất trình bày tình hình tài chính, kết quả hoạt động kinh doanh của cả tập đoàn như một thực thể kinh tế và
một thực thể kinh tế không thể tự giao dịch với chính nó được).
Trong ví dụ này A chỉ mua 60% vốn của B, chứ không mua 100%, do vậy đã xuất hiện "Lợi ích cổ đông tiểu số" (Outside Equity Interest) của B (40%). Khi lập báo cáo tài chính hợp nhất OEI và PEI (60% - parent equity interst) phải được trình bày tách biệt.
Nói đến OEI lại còn nhiều cái liên quan khác khá phức tạp, để hiểu hơn nữa về OEI cũng như hợp nhất BCTC
mshnnhi nên tìm một cuốn sách viết riêng về hợp nhất để tham khảo, kết hợp với việc đọc các chuẩn mực liên quan.