Tìm hiểu về thuế tài nguyên và cách tính thuế tài nguyên

[Phần mềm BRAVO]

Việt Nam là một quốc gia có nguồn tài nguyên thiên nhiên dồi dào và phong phú, các hoạt động khai thác cũng diễn ra sôi động. Bởi vậy các quy định về thuế tài nguyên được Chính phủ ban hành với mục tiêu quản lý và kiểm soát hoạt động khai thác được hiệu quả. Thuế tài nguyên là một loại thuế góp phần quan trọng vào sự vững mạnh của nguồn ngân sách quốc gia.

1. Khái niệm thuế tài nguyên là gì?​

Thuế tài nguyên được phát sinh khi diễn ra hoạt động khai thác tài nguyên thiên nhiên. Đây là một loại thuế gián thu, các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp chịu thuế phải thực hiện nộp đầy đủ cho cơ quan quản lý Nhà nước.

So với các loại thuế khác, thuế tài nguyên có một số đặc điểm riêng biệt sau:

• Thuế tài nguyên được tính vào sản lượng và giá trị tài nguyên khai thác, không phụ thuộc vào mục đích.
• Thuế tài nguyên được tính vào giá bán tài nguyên cho người tiêu dùng trực tiếp hoặc các sản phẩm được tạo ra từ các nguồn tài nguyên thiên nhiên đã bị tính thuế do cá nhân, doanh nghiệp, tổ chức kinh doanh khác sản xuất.

2. Mặt hàng, lĩnh vực bị tính thuế tài nguyên​

Căn cứ theo Luật Thuế tài nguyên 2009 và Thông tư 152/2015/TT-BTC thì mặt hàng, lĩnh vực bị tính thuế tài nguyên là toàn bộ các hành vi liên quan đến hoạt động khai thác tài nguyên thiên nhiên trong phạm vi lãnh thổ Việt Nam. Chi tiết các loại tài nguyên thiên nhiên sau sẽ nằm trong danh sách chịu thuế:

• Tài nguyên Khoáng sản kim loại
• Tài nguyên Khoáng sản không kim loại
• Tài nguyên của rừng tự nhiên, không bao gồm các loại động vật và thực vật được Nhà nước cho phép người dân nuôi trồng trong khu vực quy định.
• Tài nguyên Hải sản tự nhiên, bao gồm động vật và thực vật
• Tài nguyên Nước thiên nhiên gồm cả nước mặt và nước dưới đất; trừ nguồn nước thiên nhiên dùng cho nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp, diêm nghiệp và nước biển để làm mát máy
• Tài nguyên Yến sào thiên nhiên; trừ yến sào do tổ chức, cá nhân thu được từ hoạt động đầu tư xây dựng nhà để dẫn dụ chim yến tự nhiên về nuôi và khai thác
• Tài nguyên thiên nhiên khác do Ủy ban thường vụ Quốc hội quy định.

3. Đối tượng nộp thuế tài nguyên​

Người nộp thuế tài nguyên được quy định cụ thể trong một số trường hợp sau:

a. Doanh nghiệp thực hiện hoạt động khai thác tài nguyên khoáng sản: người nộp thuế là các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp Giấy phép khai thác khoáng sản.

Lưu ý:

Nếu doanh nghiệp, tổ chức cá nhân được cấp phép được phép hợp tác, liên kết với những đơn vị, cá nhân, tổ chức khác thì người nộp thuế sẽ được xác định theo thỏa thuận của 2 bên thông qua một văn bản quy định riêng.

Nếu doanh nghiệp, tổ chức cá nhân được cấp phép có văn bản bàn giao cho các đơn vị trực thuộc thực hiện hoạt động khai thác thì mỗi đơn vị nhận bàn giao sẽ có trách nhiệm nộp thuế riêng.

b. Người nộp thuế là các doanh nghiệp liên doanh khai thác

Trong trường hợp cả bên Việt Nam và nước ngoài cùng tham gia hợp tác kinh doanh khai thác thì 2 bên phải có trách nhiệm xác định cụ thể người nộp thuế trong hợp đồng hợp tác.

c. Người nộp thuế là các tổ chức, cá nhân nhận thầu thi công mà trong quá trình thi công có phát sinh sản lượng tài nguyên.

d. Người nộp thuế là các tổ chức, cá nhân quản lý, sử dụng nước từ công trình thủy lợi

e. Đối với tài nguyên thiên nhiên cấm khai thác hoặc khai thác trái phép bị bắt giữ thì tổ chức giao bán sẽ là người phải kê khai và nộp thuế.

4. Thuế tài nguyên được tính như thế nào​

Thuế tài nguyên được xác định phụ thuộc vào sản lượng tài nguyên tính thuế, giá tính thuế tài nguyên, thuế suất thuế tài nguyên.

Xác định thuế tài nguyên phải nộp trong kỳ

Thuế tài nguyên phải nộp trong kỳ

=

Sản lượng tài nguyên tính thuế

x

Giá tính thuế đơn vị tài nguyên

x

Thuế suất thuế tài nguyên

Trường hợp mức thuế tài nguyên được cơ quan nhà nước ấn định mức đóng trên một đơn vị tài nguyên khai thác thì số thuế tài nguyên phải nộp được xác định như sau:

Thuế tài nguyên phải nộp trong kỳ

=

Sản lượng tài nguyên tính thuế

x

Mức thuế tài nguyên ấn định trên một đơn vị tài nguyên khai thác