Xin chào Thanh Tho và các bạn!
Tôi đã rất chú ý đến câu hỏi này và cảm thấy rất thú vị. Không phải vì câu hỏi quá khó, mà ở chỗ làm thế nào để giải thích cho bạn dễ hiểu nhất, bởi điều này nó quá hiển nhiên đối với bất cứ ai làm kế toán tổng hợp khi phải kết chuyển số liệu cuối kỳ để xác định kết quả. Cái hay của câu hỏi là nó rất "hồn nhiên" khiến tôi liên tưởng đến bài toán ngụy biện ngày nhỏ đã làm tôi ngơ ngẩn suốt một thời, rằng 40 :8=5 (Hiển nhiên, ai chẳng biết là 5x8=40!).
thế nhưng nếu đặt phép chia trong khung chữ T xoay ngang, và tôi đặt kết quả ở thương là 4 rồi nhân ngược lại được 32, trừ 40 đi 32 còn dư 8. Giờ ta lấy 8 chia tiếp cho 8 sẽ được 1 và không còn dư, phép chia hết, có nghĩa là ta được kết quả 40:8=41(!). Biết là vô lý nhưng lý giải sao đây???
Trở lại vấn để bạn nêu, tôi thấy mọi người đã nói rất đúng và khá đầy đủ về cách hạch toán cũng như phân tích bản chất TK 911 rồi, tôi chỉ "liều mình" nêu ý kiến nhỏ sau để bạn tham khảo xem sao:
Trước hết, ngay câu đầu mà bạn nêu đã rất có vấn đề rồi :
"Như ta đã biết khi ghi vào tài khoản 911 thì ta ghi lãi ở bên nợ và lỗ ở bên có" Thực ra bản chất của vấn đề không phải là như vậy, vì TK911 không phải là nơi để ghi "Lãi vào bên nợ, lỗ vào bên có" như bạn khẳng định một cách hùng hồn vậy !
TK911 chính là TK trung gian để kết chuyển các số dư cuối kỳ của các TK doanh thu và chi phí theo nguyên tắc : số dư cuối kỳ của các TK doanh thu (Đầu 5, như 511 chẳng hạn) hoặc thu khác (đầu 7 như 711....) sẽ được kết chuyển toàn bộ sang bên có của TK911, đối ứng với bên Nợ của các TK đầu 5, 7...(đương nhiên) để bản thân các TK đó không còn số dư cuối kỳ. Đồng thời số dư cuối kỳ của các TK chi phí như 632, 641, 642...cúng sẽ được kết chuyển toàn bộ sang bân Nợ của TK911, đối ứng với bên có của các TK chi phí để số dư của chúng =0 .
Sau khi đã kết chuyển được toàn bộ các TK doanh thu và chi phí như đã nêu trên vào 2 bên nợ có của TK 911 xong, ta thực hiện việc rút số dư cuối kỳ của chính TK này, đây chính là bước "Xác định kết quả",có 3 trường hợp xảy ra :
1 - Tổng giá trị của cả 2 bên Nợ Có của TK911 bằng nhau, tức Chi=Thu ---> không lỗ cũng chẳng lãi
2 - Bên Nợ > bên Có, :leu: Lỗ rồi bạn ạ !
3 - Bên Nợ < bên Có,

k Lãi rồi, xin chúc mừng

epsi:
....và các bước tiếp theo chắc bạn cũng nắm quá rõ rồi. TK911 cũng phải được kết chuyển hết số dư cuối kỳ sang TK421 như các bạn đã biết.
Tóm lại TK911 như tên gọi của nó, là nơi để "Xác định kết quả", chỉ sau khi căn cứ các bút toán kết chuyển vào TK này mà ta mới xác định được Lỗ hay Lãi, chứ trước đó làm sao mà bạn đã biết được giá trị Lỗ hay lãi là bao nhiêu để quyết định "khi ghi vào tài khoản 911 thì ta ghi lãi ở bên nợ và lỗ ở bên có", đúng vậy không, cho nên bạn đừng ..."Tôi cứ thắc mắc là các kết chuyển này đã sai với quy tắc chuyển khoản. Bởi vì số lời ta đã ghi bên nợ tài khoản 911 rồi thì khi kết chuyển và tài khoản 421 phải ghi bên có mới được. Ngược lại bên lỗ cũng như vậy ! Theo tôi thì nên chỉnh lạ cách ghi lãi và lỗ trên tài khoản 911 như sau :
Số Lổ ghi bên Nợ và số Lãi ghi bên Có " nữa nhé.!!! kẻo mất đầu có ngày đấy.