Hello moi ng
Theo IFRS thì cách tính minority interest = % shares owned by others * Equity of the subsidiary (Equity của một cty con khi mới đc mua lại sẽ dc định giá lại theo giá thị trường)
Đúng rồi, mình vừa đọc một bài giải thích khá dễ hiểu nói về "minority interest" (viết tắt M/I) trên Net. Mình chưa đọc IFRS nhưng theo bài báo đó thì M/I đúng là như vậy.
Cũng theo IFRS thì minority interest đc sắp đặt giữa Equity va Liabilities (tức là nó không hề thuốc vào một trong 2 dáng trên)Còn US GAAP thì mình không rõ...
Về thực chất thì M/I
vừa gần như là tài sản thuộc sở hữu của công ty mẹ, nhưng lại vừa không phải. Mình có một vài ý hiểu về M/I vừa lượm lặt được qua Google như sau, trình bày ra để bàn tiếp rồi khi nào nghiên cứu thật sẽ đọc sâu hơn.
Mình giải thích lại về nó thông qua một VD về thương vụ M&A đang đàm phán giữa Microsoft và Yahoo :015: (thực ra thương vụ này chưa đi đến đâu do Microsoft trả giá Yahoo quá thấp, nhưng mình cứ giả coi đó là thương vụ đã thành công)
Lộ trình thời gian M&A giữa MSFT và YHOO diễn ra như sau:
1/2007: MSFT và YHOO vẫn là 2 cty độc lập chưa có chuyện mua bán lẫn nhau
12/2007: MSFT đề nghị mua 1 phần YHOO và đc YHOO chấp thuận bán cho 90% lượng cổ phiếu (YHOO gần như thuộc về MSFT toàn bộ, trên lý thuyết thì 90% tài sản của YHOO đã thuộc về MSFT, tuy nhiên trên thực tế thì với một doanh nghiệp khi đã bị bán đi 90% thì gần như là đã bị bán hết 100% vì 10% kia ko có vai trò biểu quyết quyết định mọi vấn đề của công ty nữa). Trường hợp này, sau khi xong thủ tục mua doanh nghiệp thì YHOO được gọi là công ty con của MSFT "subsidiary company", còn MSFT là công ty mẹ "parent company".
31/12/2008: Trên báo cáo tài chính bảng cân đối kế toán hợp nhất của MSFT sẽ có phần của YHOO trong đó. Cụ thể, trên Balance Sheet, tài sản của MSFT sẽ bao gồm 90% tài sản của YHOO và 90% đó là tài sản đúng là thuộc sở hữu của MSFT. Để có báo cáo tài chính hợp nhất này của MSFT thì MSFT phải sử dụng số liệu trên báo cáo trên Balance Sheet của riêng YHOO. Nghiệp vụ kế toán hợp nhất báo cáo tài chính sẽ hợp 100% tài sản hay các tài khoản tương ứng của công ty con (YHOO) vào công ty mẹ (MSFT). Do 10% tài sản bị hợp vào trong Balance Sheet của MSFT vẫn thuộc YHOO nên cần có một tài khoản là "minority interest" để tách biệt phần tài sản thuộc sở hữu của YHOO này ra.
Thực chất "minority interest" nó là tài sản của YHOO nằm trên bảng cân đối kế toán của MSFT nhưng nó không thuộc sở hữu của MSFT nên nó ko được xếp vào ASSET, LIABILITIES hay OWNER EQUITY của MSFT Còn
trên Profit & Lost của MSFT thì cũng phải có phần "minority interest" nhưng mang giá trị âm và có vai trò như một khoản chi phí làm giảm lợi nhuận sau thuế của MSFT (Mình có thắc mắc với NXD về cái này trên báo cáo tài chính Vietcombank, bạn nào thích check thì download bctc VCB về xem). "Minority interest" trên báo cáo kết quả kinh doanh phải đặt ở sau lợi nhuận sau thuế- nó phải ko dính dáng gì đến thuế má của công ty mẹ vì "hình như" mọi vấn đề về thuế đã đc công ty con (YHOO) cover rồi thì phải (cái này mình ko rõ nhưng đoán vậy, một nguyên tắc là thuế ko đc đánh trùng nên/lên thuế).
"Minority interest" ở trên báo cáo kết quả kinh doanh có giá trị khác với giá trị "Minority interest" trên cân đối kế toán, vì nó chính là con số thể hiện lợi ích cổ đông thiểu số của YHOO (10% lợi nhuận sau thuế là của MSFT phải thuộc 10% cổ phiếu cổ đông YHOO). Ý mình là: "minority interest" trên Earning Statement của MSFT chính là phần lợi nhuận sau thuế của các cổ đông sở hữu 10% cổ phiếu YHOO.
Bọn Tây nó qui định cứ 1 anh A sở hữu lớn hơn 50% tài sản của anh B thì anh A có thể làm mẹ anh B và trên báo cáo tài chính của anh A sẽ có phần "minority interest".
Còn ở VN mình chưa rõ lắm, một số bản cáo bạch các công ty thường giải trình về công ty liên doanh, công ty liên kết, công ty mẹ con. Nếu tỷ lệ sở hữu của A trong B nhỏ hơn 50% thì A là công ty liên kết với B. Còn nếu tỷ lệ sở hữu của A trong B lớn hơn 50% thì A là mẹ của B. Nhưng tại sao mình rất ít thấy phần lợi ích cổ đông thiểu số trong BCTC VN nhỉ? Hay tại ít xem BCTC VN? Vietcombank là lần đầu tiên mình nhìn thấy tài khoản đó!
Bạn nào có ý kiến gì khác không? Cho mình hỏi qui trình tổng quát 1 nghiệp vụ làm báo cáo tài chính hợp nhất? Người ta sẽ tập hợp nó ntn?
Thanks!