Ðề: SV mới tốt nghiệp kiếm việc sao khó quá
Hôm vừa rồi có 1 bạn đến PV, tôi hướng dẫn qua về cách xin việc thế nào. Cậu đó có hỏi tôi "Em chưa đi làm ở đâu nhưng do các DN đều muốn nhận người có KN thì em có nên nói dối là viết vào phần Kinh nghiệm là đã đi làm ở những công ty nào hay ko?". Tôi bảo cậu đó là đối với DN, điều quan trọng nhất là sự trung thực nên em tuyệt đối không ghi những gì mà em ko có. Vì nếu em có giả dối để vào được công ty thì họ cũng nhận ra sự giả dối của em và em cũng ko qua được sau quá trình thử việc.
Về vấn đề kinh nghiệm: Không phải cứ làm nhiều công ty rồi là có nhiều KN, thậm trí người chưa từng làm ở đâu cũng có thể chứng minh kinh nghiệm mà mình có. Kinh nghiệm làm việc nhiều khi là những thứ rất đơn giản như việc làm em làm lớp trưởng trong nhiều năm, việc em từng đi gia sư, việc em từng đi bán hàng thuê hay phụ gia đình bán hàng, việc em từng tham gia đi kinh doanh hoa ngày lễ phụ nữ 8/3, việc em đúc kết những bài học sau khi đọc 1 cuốn sách hay (em có thể chia sẻ các cuốn sách mà em tâm đắc), v.v.... Việc em nghiên cứu kỹ doanh nghiệp mà em xin vào (quy mô, ngành nghề kinh doanh, loại sản phẩm, thị trường mà cty đang tập trung nhắm tới,...). Việc em đọc kỹ yêu cầu tuyển dụng xem họ viết gì (đa phần khi bảo nhắc lại là yêu cầu gì thì hầu như các em ko nhắc lại nổi thậm chí chỉ là 1 dòng). Việc em tìm hiểu kỹ ngành nghề, công việc mà em đang dự tuyển (vấn đề này rất quan trọng - vì nội dung học trong trường gần như ko phù hợp thực tế - có nhiều em tuyển vào làm KD nhưng ko hiểu KD thì làm cv cụ thể gì, cũng nhiều em xin vị trí kế toán nhưng ko nói được kế toán giúp gì cho DN,... tức là chẳng chịu tìm hiểu gì về nghề, về cv mình sắp làm tí nào cả). Việc em chia sẻ những mục tiêu, mơ ước trong cuộc sống và cách suy nghĩ để đạt mục tiêu đó. Việc em chia sẻ về thế mạnh, điểm yếu của em. Việc em viết CV như thế nào để khác biệt với hàng trăm CV khác. Việc em viết cái email gửi CV có thưa có gửi, có mở bài, thân bài và kết luận chứ ko phải cộc lốc 1 cái mail với 1 file attach kèm theo như là ra lệnh cho DN phải đọc... Có rất nhiều thứ để chứng minh là 1 người có KN thì sẽ thế nào mà không nhất thiết phải nói làm ở những đâu rồi, nhưng đa phần lại chứng minh điều ngược lại: Không có chút KN nào từ việc đơn giản nhất.
Nói thật là bên công ty bên tôi cũng rất cần người làm KD và mặc dù hàng ngày nhận rất nhiều email gửi CV nhưng rất khó có thể chọn ra được 1 CV cho tử tế để gọi. Có 1 vài CV được gọi thì lại rất hiếm người hiểu được công việc mà chúng tôi đang tuyển là công việc gì và phải làm những gì cụ thể (bởi rất hiếm người hiểu được nghề KD và gần như ko ai đọc kỹ yêu cầu tuyển dụng dù chỉ có vài dòng).
Nhiều khi các em đã từng làm rất nhiều việc trước và sau khi ra trường nhưng các em lại không đúc kết cái gì để trở thành cái mà người ta gọi là "Kinh nghiệm". Ví dụ các em từng đứng bán hàng tại 1 cửa hàng thời trang nhưng khi hỏi các em về quy trình bán hàng hay hoạt động cơ bản của 1 cửa hàng thì các em ko nói được 1 câu nào. Như thế dù có đi làm rồi nhưng các em chẳng có tí "Kinh nghiệm" nào vì khi đi làm các em ko "đúc kết" được tí KN nào ngoài việc lãnh lương hàng tháng và tiêu cho hết. Sau khi trải qua các công việc ở những nơi đó, các em có xin tuyển vào công ty khác với hành trang là "đã từng làm..." nhưng KN của các em vẫn chỉ là con số 0 tròn trĩnh bởi các em trả đúc kết được KN gì.
Kinh nghiệm nhiều khi là những thứ chúng ta học được không chỉ từ trường lớp, từ những nơi làm việc mà là những gì được đúc rút từ thực tế xung quanh (và phải thể hiện được ra những KN đó khi cần). Chỉ với 1 vài câu hỏi thôi thì những người phỏng vấn họ đọc được ngay các em là "có kinh nghiệm" hay không. Tôi đã từng chứng kiến là có rất nhiều người sống một cách chủ động mà khi họ mới ra trường đã có KN đầy mình rồi bởi trong quá trình làm sv họ đã đúc kết và trải qua nhiều KN từ khi ngồi trên ghế nhà trường (phụ trách đoàn thể, làm gia sư, nhận dịch thuê, mở quán trà đá, tổ chức liveshow trong trường và đi mời gọi tài trợ từ các doanh nghiệp, đi bán hoa tươi ngày lễ, kinh doanh thời trang online qua facebook, v.v...). Những người đó khi ra trường thường rất chủ động trong công việc và đa phần là thành công.
