Thu nhập từ đầu tư vốn, cách xác định phân thu nhập

[huuphuoc88]

VD: Chuyển nhượng vốn góp (DN tư nhân)
- Vốn góp ban đầu của 5 thành viên 6 tỷ đồng, chiếm tỳ lệ 20% mỗi thành viên.
- Lợi nhuận chưa chia trên BCTC lũy kế cuối năm 2014: 250 triệu.
- Trên tờ khai Quyết toán thuế TNDN, Phần thu nhập lũy kế cuối năm 2014: 350 triệu (do loại trừ chi phí không được trừ khi xác định thuế TNDN)
- Đến tháng 4/2015: thành viên A đã chuyển vốn góp của mình cho thành viên còn lại là 1.2 tỷ.
Cơ quan thuế xác định vốn góp khi chuyển nhuận vốn góp của thành viên A
- Vốn góp ban đầu: 1.2 tỷ
- Lợi nhuận từ đầu tư vốn: 350 triệu : 5 = 70 triệu.
- Thuế Thu nhập từ đầu tư vốn = 70 triệu * 5% = 3,5 triệu.
Xin tư vấn phần thu nhập từ đầu tư vốn xác định trên tờ khai Quyết toán TNDN có đúng không?
Trong khi đó LN thực trên BCTC có 250 triệu.
Xin tư vấn và cách giải quyết vấn đề.

 

[Hien]

Theo mình thì cơ quan thuế tính thu nhập từ đầu tư vốn trong trường hợp này là đúng (cụ thể ở đây là thu nhập từ lợi tức tăng vốn).

Khoản lãi luỹ kế theo thuế là căn cứ xác định số lợi tức của người góp vốn là hợp lý vì khoản lãi đó đã loại trừ các chi phí không hợp lý (không có chứng từ hoá đơn, chi quá mức khống chế,...).

 

[amtich]

Theo mình thì cơ quan thuế tính thu nhập từ đầu tư vốn trong trường hợp này là đúng (cụ thể ở đây là thu nhập từ lợi tức tăng vốn).

Khoản lãi luỹ kế theo thuế là căn cứ xác định số lợi tức của người góp vốn là hợp lý vì khoản lãi đó đã loại trừ các chi phí không hợp lý (không có chứng từ hoá đơn, chi quá mức khống chế,...).

Trường hợp chia cổ tức phải căn cứ vào Lợi nhuận kế toán chứ ạ? Nghĩa là phải dựa vào Lợi nhuận 250tr chứ, vì chi phí tính thuế bị loại vẫn là chi phí kế toán, lãi thực của cổ đông phải loại trừ các khoản chi này, khi chia cổ tức hay phân phối lợi nhuận phải sử dụng con số 250tr chứ.

Ngoài ra khi chuyển nhượng vốn thì giá vốn được trừ là 1,2 tỷ góp vốn, giá bán là 1,2 tỷ nên không phát sinh thu nhập chứ ạ? Khoản lợi tức kia chưa chia cổ tức mà.

 

[Hien]

Trường hợp chia cổ tức phải căn cứ vào Lợi nhuận kế toán chứ ạ? Nghĩa là phải dựa vào Lợi nhuận 250tr chứ, vì chi phí tính thuế bị loại vẫn là chi phí kế toán, lãi thực của cổ đông phải loại trừ các khoản chi này, khi chia cổ tức hay phân phối lợi nhuận phải sử dụng con số 250tr chứ.

Ngoài ra khi chuyển nhượng vốn thì giá vốn được trừ là 1,2 tỷ góp vốn, giá bán là 1,2 tỷ nên không phát sinh thu nhập chứ ạ? Khoản lợi tức kia chưa chia cổ tức mà.

Cái khoản này nó gọi là thu nhập từ lợi tức ghi tăng vốn (lãi để lại mà không chia), sẽ nộp thuế TNCN khi chuyển nhượng vốn.

Tính số lợi tức ghi tăng vốn theo lãi còn lại theo thuế mà không phải lãi chưa phân phối theo kế toán có vẻ không công bằng cho người có thu nhập này nhưng nếu không làm cách này thì làm sao mà cơ quan thuế kiểm soát được!
Các khoản chi phí không được trừ gồm (1) các khoản chi phí không có hoá đơn chứng từ hợp pháp; (2) các khoản chi phí mà nhà nước hạn chế chi tiêu (tiền phạt hành chính, mua xe xa xỉ,...).

Nếu không áp dụng như vậy thì các DN sẽ đưa nhiều các chi phí không có hoá đơn chứng từ hợp pháp để không có lợi nhuận kế toán, các cá nhân chủ sở hữu sẽ không có lợi nhuận từ đầu tư vốn phải nộp thuế!

Vốn góp là 1,2 tỷ, thu nhập từ lợi tức ghi tăng vốn 350/5, tổng giá vốn (giá mua) của vốn là 1,27 tỷ, nếu bán thấp hơn giá này thì không phải chịu thuế TNCN từ chuyển nhượng vốn.

 

[amtich]

Cái khoản này nó gọi là thu nhập từ lợi tức ghi tăng vốn (lãi để lại mà không chia), sẽ nộp thuế TNCN khi chuyển nhượng vốn.

Tính số lợi tức ghi tăng vốn theo lãi còn lại theo thuế mà không phải lãi chưa phân phối theo kế toán có vẻ không công bằng cho người có thu nhập này nhưng nếu không làm cách này thì làm sao mà cơ quan thuế kiểm soát được!
Các khoản chi phí không được trừ gồm (1) các khoản chi phí không có hoá đơn chứng từ hợp pháp; (2) các khoản chi phí mà nhà nước hạn chế chi tiêu (tiền phạt hành chính, mua xe xa xỉ,...).

Nếu không áp dụng như vậy thì các DN sẽ đưa nhiều các chi phí không có hoá đơn chứng từ hợp pháp để không có lợi nhuận kế toán, các cá nhân chủ sở hữu sẽ không có lợi nhuận từ đầu tư vốn phải nộp thuế!

Vốn góp là 1,2 tỷ, thu nhập từ lợi tức ghi tăng vốn 350/5, tổng giá vốn (giá mua) của vốn là 1,27 tỷ, nếu bán thấp hơn giá này thì không phải chịu thuế TNCN từ chuyển nhượng vốn.

Em mới xem trong TT 111 thì trường hợp tính thuế TNCN đối với phần lợi tức này là khi cá nhân này nhận được thu nhập khi giải thể doanh nghiệp, chuyển đổi mô hình hoạt động, chia, tách, sáp nhập, hợp nhất doanh nghiệp hoặc khi rút vốn thôi, còn khi chuyển nhượng vốn thì vẫn tính thuế TNCN theo công thức = Giá bán - Giá vốn.

Như vậy khi cá nhân chưa nhận được lợi tức thì chưa tính thuế TNCN. Mà thuế TNCN chỉ đánh trên giá trị thu nhập thực nhận về, như vậy sẽ căn cứ vào lợi nhuận kế toán chứ không căn cứ vào lợi nhuận tính thuế, lợi nhuận kế toán này cũng được sử dụng khi thực chia cổ tức bằng tiền (cá nhân sẽ phải nộp thuế TNCN khi nhận tiền), khi chia cổ tức bằng cổ phiếu (cá nhân sẽ nộp thuế TNCN khi bán cổ phiếu này), khi chia lợi tức bằng cách tăng vốn (cá nhân sẽ nộp thuế TNCN khi chuyển nhượng vốn).

 

[buiminhdinh]

các bạn cho mình hởi
các cổ đông thống nhất trích lập các quỹ từ thu nhập sau thuế này để chi tiếp làm giảm thuế Thu nhập đầu tư vốn đc kg?

 

[Hien]

Em mới xem trong TT 111 thì trường hợp tính thuế TNCN đối với phần lợi tức này là khi cá nhân này nhận được thu nhập khi giải thể doanh nghiệp, chuyển đổi mô hình hoạt động, chia, tách, sáp nhập, hợp nhất doanh nghiệp hoặc khi rút vốn thôi, còn khi chuyển nhượng vốn thì vẫn tính thuế TNCN theo công thức = Giá bán - Giá vốn.

Như vậy khi cá nhân chưa nhận được lợi tức thì chưa tính thuế TNCN. Mà thuế TNCN chỉ đánh trên giá trị thu nhập thực nhận về, như vậy sẽ căn cứ vào lợi nhuận kế toán chứ không căn cứ vào lợi nhuận tính thuế, lợi nhuận kế toán này cũng được sử dụng khi thực chia cổ tức bằng tiền (cá nhân sẽ phải nộp thuế TNCN khi nhận tiền), khi chia cổ tức bằng cổ phiếu (cá nhân sẽ nộp thuế TNCN khi bán cổ phiếu này), khi chia lợi tức bằng cách tăng vốn (cá nhân sẽ nộp thuế TNCN khi chuyển nhượng vốn).

Nhưng ông Thuế chỉ loại các chi phí không hợp lý khỏi chi phí kế toán để tính thu nhập chịu thuế thôi.

Như tớ đã phân tích trong bài trước: Nếu ông ấy không làm như vậy được thì sao ông ấy kiểm soát được các khoản thu nhập từ đầu tư vốn đây!

Giả sử công ty có lãi thực (bằng lãi tính thuế) 1.000. Nếu cho phép tính thuế thu nhập từ đầu tư vốn theo lãi kế toán thì công ty sẽ đưa nhiều khoản chi phí không có hoá đơn chứng từ hợp pháp theo tính thuế (vẫn được ghi nhận là chi phí kế toán nhưng không phải là chi phí tính thuế) để không có lãi. Như vậy Nhà nước chỉ thu được thuế TNDN chứ không thu được thuế TNCN từ đầu tư vốn của các ông chủ công ty!

Khi chuyển nhượng vốn thì khoản lãi từ lợi tức để lại được tính vào giá mua (giá vốn) của vốn chuyển nhượng và khoản lợi tức để lại ghi tăng vốn này bị đánh thuế TNCN từ đầu tư vốn, lãi chuyển nhượng vốn đánh thuế TNCN từ chuyển nhượng vốn.

Ví dụ trường hợp của chủ topic: Khi chuyển nhượng vốn sẽ nộp các khoản thuế:

- Thuế TNCN từ đầu tư vốn do lợi tức để lại ghi tăng vốn: 70 x 5%.

- Thuế TNCN từ chuyển nhượng vốn: Giả sử bán 1,3 tỷ; giá mua của phần vốn chuyển nhượng (giá vốn) là 1,27 tỷ; thuế TNCN từ chuyển nhượng vốn là (1,3 - 1,27) x 20%.

 

[Hien]

các bạn cho mình hởi
các cổ đông thống nhất trích lập các quỹ từ thu nhập sau thuế này để chi tiếp làm giảm thuế Thu nhập đầu tư vốn đc kg?

Nếu các quỹ này thực tế đã chi, có đầy đủ chứng từ hợp pháp thì có thể làm giảm thu nhập từ đầu tư vốn (thu nhập từ lợi tức để lại).

 

[amtich]

Nhưng ông Thuế chỉ loại các chi phí không hợp lý khỏi chi phí kế toán để tính thu nhập chịu thuế thôi.

Như tớ đã phân tích trong bài trước: Nếu ông ấy không làm như vậy được thì sao ông ấy kiểm soát được các khoản thu nhập từ đầu tư vốn đây!

Giả sử công ty có lãi thực (bằng lãi tính thuế) 1.000. Nếu cho phép tính thuế thu nhập từ đầu tư vốn theo lãi kế toán thì công ty sẽ đưa nhiều khoản chi phí không có hoá đơn chứng từ hợp pháp theo tính thuế (vẫn được ghi nhận là chi phí kế toán nhưng không phải là chi phí tính thuế) để không có lãi. Như vậy Nhà nước chỉ thu được thuế TNDN chứ không thu được thuế TNCN từ đầu tư vốn của các ông chủ công ty!

Nhưng cty vẫn phải chia cổ tức mà anh, Thuế TNCN chỉ tính trên cổ tức mà cá nhân thực nhận được, không tính trên phần LN chưa chia, LN chia bằng cổ phiếu hay LN chia bằng cách tăng vốn (ko qua cổ phiếu). Cổ tức thì chia dựa trên LN kế toán.

Còn trong trường hợp cty có lợi nhuận mà chưa chia mà phải thay đổi loại hình DN, chia tách, sáp nhập, giải thể... hoặc cá nhân rút vốn, thì cũng ko tính Thuế TNCN trên LN tính thuế hay LN kế toán, mà tính thuế TNCN trên thu nhập thật sự mà cá nhân đó được nhận về, mà thu nhập nhận về này cũng chỉ được chia dựa trên LN kế toán mà thôi (vì đây là LN thực, có nguồn chi).

Còn khi cá nhân chuyển nhượng số vốn này (gồm cả lợi nhuận chưa chia), thì thu nhập thực nhận của cá nhân cũng là Giá bán - giá vốn, nên cũng ko ảnh hưởng gì tới LN kế toán hay LN tính thuế cả.

 

[Hien]

Nhưng cty vẫn phải chia cổ tức mà anh, Thuế TNCN chỉ tính trên cổ tức mà cá nhân thực nhận được, không tính trên phần LN chưa chia, LN chia bằng cổ phiếu hay LN chia bằng cách tăng vốn (ko qua cổ phiếu). Cổ tức thì chia dựa trên LN kế toán.

Còn trong trường hợp cty có lợi nhuận mà chưa chia thì phải thay đổi loại hình DN, chia tách, sáp nhập, giải thể... hoặc cá nhân rút vốn, thì cũng ko tính Thuế TNCN trên LN tính thuế hay LN kế toán, mà tính thuế TNCN trên thu nhập thật sự mà cá nhân đó được nhận về, mà thu nhập nhận về này cũng chỉ được chia dựa trên LN kế toán mà thôi (vì đây là LN thực, có nguồn chi).

Còn khi cá nhân chuyển nhượng số vốn này (gồm cả lợi nhuận chưa chia), thì thu nhập thực nhận của cá nhân cũng là Giá bán - giá vốn, nên cũng ko ảnh hưởng gì tới LN kế toán hay LN tính thuế cả.

Tính thuế TNCN như vậy là rất công bằng và hợp lý rồi mà em. Nếu cơ quan thuế không quy định như vậy thì chẳng bao giờ thu được thuế TNCN từ đầu tư vốn vì họ sẽ vẽ ra các chứng từ để làm giảm lợi nhuận kế toán!

Em đọc kỹ Thông tư 111 đi:
Điều 2
3. Thu nhập từ đầu tư vốn
....
g) Thu nhập từ cổ tức trả bằng cổ phiếu, thu nhập từ lợi tức ghi tăng vốn.

Điều 10. Căn cứ tính thuế đối với thu nhập từ đầu tư vốn
Căn cứ tính thuế đối với thu nhập từ đầu tư vốn là thu nhập tính thuế và thuế suất.
1. Thu nhập tính thuế
Thu nhập tính thuế từ đầu tư vốn là thu nhập chịu thuế mà cá nhân nhận được theo hướng dẫn tại khoản 3, Điều 2 Thông tư này.
2. Thuế suất đối với thu nhập từ đầu tư vốn áp dụng theo Biểu thuế toàn phần với thuế suất là 5%.
3. Thời điểm xác định thu nhập tính thuế
....
b) Đối với thu nhập từ lợi tức ghi tăng vốn theo hướng dẫn tại điểm g, khoản 3, Điều 2 Thông tư này thì thời điểm xác định thu nhập từ đầu tư vốn là thời điểm cá nhân chuyển nhượng vốn, rút vốn.

 

[amtich]

Tính thuế TNCN như vậy là rất công bằng và hợp lý rồi mà em. Nếu cơ quan thuế không quy định như vậy thì chẳng bao giờ thu được thuế TNCN từ đầu tư vốn vì họ sẽ vẽ ra các chứng từ để làm giảm lợi nhuận kế toán!

Em đọc kỹ Thông tư 111 đi:
Điều 2
3. Thu nhập từ đầu tư vốn
....
g) Thu nhập từ cổ tức trả bằng cổ phiếu, thu nhập từ lợi tức ghi tăng vốn.

Điều 10. Căn cứ tính thuế đối với thu nhập từ đầu tư vốn
Căn cứ tính thuế đối với thu nhập từ đầu tư vốn là thu nhập tính thuế và thuế suất.
1. Thu nhập tính thuế
Thu nhập tính thuế từ đầu tư vốn là thu nhập chịu thuế mà cá nhân nhận được theo hướng dẫn tại khoản 3, Điều 2 Thông tư này.
2. Thuế suất đối với thu nhập từ đầu tư vốn áp dụng theo Biểu thuế toàn phần với thuế suất là 5%.
3. Thời điểm xác định thu nhập tính thuế
....
b) Đối với thu nhập từ lợi tức ghi tăng vốn theo hướng dẫn tại điểm g, khoản 3, Điều 2 Thông tư này thì thời điểm xác định thu nhập từ đầu tư vốn là thời điểm cá nhân chuyển nhượng vốn, rút vốn.

Ở điểm g, khoản 3, điều 2: "g) Thu nhập từ cổ tức trả bằng cổ phiếu, thu nhập từ lợi tức ghi tăng vốn.", theo em hiểu là khi cty có quyết định tăng vốn góp cho cá nhân (tăng vốn điều lệ) từ nguồn LNST chưa phân phối, còn trường hợp này LNST vẫn chưa phân phối nên chưa xem là lợi tức làm tăng vốn chứ nhỉ.
Nhưng kể cả trong trường hợp đã tăng vốn hay chưa, thì em vẫn đang hiểu là thuế TNCN sẽ được tính bằng Giá bán - Giá vốn đầu tư ban đầu, chứ ko tách thành 2 lần tính thuế gồm lần 1 Lợi tức và lần 2 Giá bán - trừ Giá vốn đã gồm lợi tức được. Trong khi trường hợp này lần 1 tính Lợi tức thì phải nộp thuế, trong khi lần 2 tính thuế chuyển nhượng thì bị lỗ, vậy sao ko tính 1 lần bằng Giá bán - giá vốn ạ. Ví dụ đối với 1 cty niêm yết, giá cổ phiếu sẽ phản ánh cả phần lợi nhuận chưa phân phối, khi chuyển nhượng cổ phiếu thì thuế TNCN sẽ căn cứ vào Giá bán - Giá vốn, ko căn cứ gì vào phần lợi nhuận chưa chia này.

Còn cổ tức thì phải sử dụng LNST chứ anh, vì cổ đông ko tham gia điều hành, họ làm sao biết được chi phí kế toán hay chi phí tính thuế là gì, họ chỉ nhận được tiền thực tế khi chia cổ tức, chả nhẽ chia cổ tức cho họ 1 đồng mà bắt tính thuế TNCN 2 đồng thì ai chịu được.

 

[amtich]

Nhưng kể cả trong trường hợp đã tăng vốn hay chưa

Chỗ này em nhầm, nếu đã có QĐ chia cổ tức bằng cổ phiếu, hoặc tăng vốn góp bằng LNST chưa phân phối, thì riêng phần này sẽ được tách ra để tính thuế TNCN 5% của Đầu tư vốn. Phần còn lại khi chuyển nhượng vốn sẽ tính thuế TNCN 20% của chuyển nhượng vốn.
Còn trong trường hợp phần LNST vẫn chưa có QĐ chia cổ tức bằng cổ phiếu, chưa tăng vốn góp, thì sẽ tính thuế TNCN 20% của hoạt động chuyển nhượng vốn = Giá bán - Giá vốn.

 

[Hien]

Ở điểm g, khoản 3, điều 2: "g) Thu nhập từ cổ tức trả bằng cổ phiếu, thu nhập từ lợi tức ghi tăng vốn.", theo em hiểu là khi cty có quyết định tăng vốn góp cho cá nhân (tăng vốn điều lệ) từ nguồn LNST chưa phân phối, còn trường hợp này LNST vẫn chưa phân phối nên chưa xem là lợi tức làm tăng vốn chứ nhỉ.
Nhưng kể cả trong trường hợp đã tăng vốn hay chưa, thì em vẫn đang hiểu là thuế TNCN sẽ được tính bằng Giá bán - Giá vốn đầu tư ban đầu, chứ ko tách thành 2 lần tính thuế gồm lần 1 Lợi tức và lần 2 Giá bán - trừ Giá vốn đã gồm lợi tức được. Trong khi trường hợp này lần 1 tính Lợi tức thì phải nộp thuế, trong khi lần 2 tính thuế chuyển nhượng thì bị lỗ, vậy sao ko tính 1 lần bằng Giá bán - giá vốn ạ. Ví dụ đối với 1 cty niêm yết, giá cổ phiếu sẽ phản ánh cả phần lợi nhuận chưa phân phối, khi chuyển nhượng cổ phiếu thì thuế TNCN sẽ căn cứ vào Giá bán - Giá vốn, ko căn cứ gì vào phần lợi nhuận chưa chia này.

Còn cổ tức thì phải sử dụng LNST chứ anh, vì cổ đông ko tham gia điều hành, họ làm sao biết được chi phí kế toán hay chi phí tính thuế là gì, họ chỉ nhận được tiền thực tế khi chia cổ tức, chả nhẽ chia cổ tức cho họ 1 đồng mà bắt tính thuế TNCN 2 đồng thì ai chịu được.

Lợi tức chưa chia chính là lợi tức tăng vốn chứ sao nữa em. Khoản đó đương nhiên thuộc về các chủ sở hữu của công ty, nó làm tăng giá trị của phần vốn của chủ sở hữu trong công ty, và theo luật thuế thì nó bị đánh thuế khi chuyển nhượng vốn, rút vốn.

Lợi tức có thì phải đóng thuế cái đã. Khi chuyển nhượng vốn có lãi thì đóng thuế lần nữa, không có lãi thì thôi.

Nếu chỉ quy định tính thuế TNCN từ chuyển nhượng vốn mà không tính thuế TNCN từ đầu tư vốn với phần lãi chưa chia thì nhiều khả năng nhà nước không thu được thuế do giá cả trong giao dịch mua bán phần vốn này rất khó có căn cứ khách quan để xem xét tính hợp lý của nó (người mua và người bán có thể thoả thuận ghi thấp giá chuyển nhượng để hoãn phần thuế TNCN tính trên lãi của nhà đầu tư).

Lập luận của em khá hay nhưng Luật đã quy định như vậy thì cứ thế mà tính thôi.

Thực ra giá cổ phiếu phụ thuộc vào nhiều yếu tố chứ không phụ thuộc nhiều vào giá trị sổ sách của vốn chủ (Em xem Apple giá trị thị trường gấp hơn 5 lần giá trị sổ sách kìa!).

Nếu tính chi li thì khi nhà đầu tư cổ phiếu bán cổ phiếu thì cũng phải chịu 2 loại thuế: (1) Thuế TNCN từ chuyển nhượng chứng khoán (hiện nay tính % trên giá chuyển nhượng chứ không lấy doanh thu - giá vốn nữa) và (2) Thuế TNCN từ đầu tư vốn tương ứng với phần lợi nhuận luỹ kế của công ty từ ngày đầu tư mà chưa nhận cổ tức bằng tiền. Tuy nhiên do có lẽ khó tính toán phần đó nên các nhà làm luật Việt Nam chỉ tính thuế TNCN từ đầu tư vốn trong trường hợp này là phần cổ tức bằng cổ phiếu thôi.

Giá cổ phiếu được thể hiện trên thị trường khá khách quan nên việc thu thuế trên giá trị chuyển nhượng đảm bảo người nộp thuế khó lách thông qua việc ghi thấp giá chuyển nhượng.

 

[Hien]

Chỗ này em nhầm, nếu đã có QĐ chia cổ tức bằng cổ phiếu, hoặc tăng vốn góp bằng LNST chưa phân phối, thì riêng phần này sẽ được tách ra để tính thuế TNCN 5% của Đầu tư vốn. Phần còn lại khi chuyển nhượng vốn sẽ tính thuế TNCN 20% của chuyển nhượng vốn.
Còn trong trường hợp phần LNST vẫn chưa có QĐ chia cổ tức bằng cổ phiếu, chưa tăng vốn góp, thì sẽ tính thuế TNCN 20% của hoạt động chuyển nhượng vốn = Giá bán - Giá vốn.

Về bản chất thì phần vốn nằm ở trên TK 411 hay 421 vẫn vậy thôi!

Theo anh thì ở đây lợi tức từ đầu tư vốn theo quan điểm của nhà thuế là lợi nhuận còn lại sau khi nộp thuế TNDN (tính trên lợi nhuận tính thuế chứ không phải lợi nhuận kế toán). Nếu nhận bằng tiền thì nộp thuế TNCN ngay khi nhận. Nếu chưa nhận mà để ở lãi chưa chia hoặc bổ sung vốn góp thì khi nào chuyển nhượng vốn sẽ thu.

Nếu xem xét câu chữ của TT 111:
g) Thu nhập từ cổ tức trả bằng cổ phiếu, thu nhập từ lợi tức ghi tăng vốn.

thì lập luận của em ở trên khá logic. Tuy nhiên có thể phân tích thêm:

Nếu không phải công ty cổ phần thì phần lãi chưa chia bằng tiền để trên 421 hay chuyển sang 411 thì giá bán khi chuyển nhượng vốn vẫn vậy. Nếu giá trị chuyển nhượng bằng giá trị sổ sách thì người nhận chuyển nhượng phải trả cho người chuyển nhượng Vốn đầu tư ban đầu + Lãi bổ sung vốn + Lãi chưa chia.

Theo nhà thuế trong trường hợp này thì toàn bộ phần Lãi bổ sung vốn + Lãi chưa chia tính là thu nhập từ đầu tư vốn để tính thuế.

Nếu xoáy vào từ "ghi" trong "thu nhập từ lợi tức ghi tăng vốn" thì kế toán có thể lập luận là chỉ phần thu nhập đã ghi bổ sung vốn theo các quyết định của công ty mới bị chịu thuế TNCN. Như vậy với các công ty TNHH, công ty hợp danh thì không bao giờ nhà nước thu được thu nhập từ đầu tư vốn với phần lợi nhuận mà chưa nhận bằng tiền, bởi vì các công ty sẽ không dại gì chuyển từ lợi nhuận bổ sung vốn để các chủ nhân của nó sẽ chịu thuế TNCN từ đầu tư vốn khi chuyển nhượng vốn!

 

[Hien]

Còn cổ tức thì phải sử dụng LNST chứ anh, vì cổ đông ko tham gia điều hành, họ làm sao biết được chi phí kế toán hay chi phí tính thuế là gì, họ chỉ nhận được tiền thực tế khi chia cổ tức, chả nhẽ chia cổ tức cho họ 1 đồng mà bắt tính thuế TNCN 2 đồng thì ai chịu được.

Nếu công ty cổ phần được quản trị tốt để đảm bảo lợi ích của tất cả các cổ đông (kể cả cổ đông nhỏ và cổ đông lớn) thì hầu như không có các chi phí không hợp lý bị loại trừ khi tính thuế TNDN (nếu có thì cũng rất ít vì việc bị loại trừ chi phí tính thuế như vậy là các chứng từ không hợp pháp, hoặc chia quá mức khống chế; mà việc chi không có các chứng từ hợp pháp, chi tiêu xài, ăn chơi xa hoa quá mức khống chế làm giảm lợi ích cổ đông, mà nhiều khoản cũng có thể bị Kiểm toán viên loại trước khi thuế loại). Do vậy trong các công ty cổ phần thì sự khác biệt giữa lợi nhuận sau thuế chưa phân phối theo thuế và kế toán là không đáng kể (ngoại trừ ảnh hưởng của các chênh lệch tạm thời - mà ở VN món này cũng ít).

 

[buiminhdinh]

A Hiền cho mình hỏi rõ thêm
nếu xoáy vào từ ghi như a nói thì lợi nhuận sau thuế bị đánh thuế lúc này có phải hiểu là lợi nhuận sau thue của kế toán kg

 

[Hien]

A Hiền cho mình hỏi rõ thêm
nếu xoáy vào từ ghi như a nói thì lợi nhuận sau thuế bị đánh thuế lúc này có phải hiểu là lợi nhuận sau thue của kế toán kg

Như đã phân tích ở trên, nếu xoáy vào từ "ghi tăng vốn" thì lập luận rằng công ty chưa làm thủ tục tăng vốn từ lợi nhuận nên không có thu nhập từ đầu tư vốn đối với mục lợi tức ghi tăng vốn (Nhưng như mình phân tích ở trên, cơ quan thuế có thể sẽ bác bỏ lập luận này vì cho rằng với công ty TNHH, công ty hợp danh mà lợi nhuận giữ lại để kinh doanh thì chính là để tăng vốn, không phân biệt có ghi Nợ 421/Có 411 hay không).

Nếu coi lãi chưa chia là khoản lợi tức ghi tăng vốn thì chắc chắn cơ quan thuế sẽ lấy lãi theo thuế vì khoản lãi đó họ mới kiểm soát được. Khi đó nếu giá trị công ty bằng giá trị sổ sách thì không phải đóng thuế thu nhập từ chuyển nhượng vốn vì giá vốn của khoản vốn chuyển nhượng chính bằng giá trị sổ sách (Vốn đầu tư ban đầu + Lãi để lại).

 

[buiminhdinh]

A Hiền còn một vấn đề nữa mình chưa hiểu
phần chênh lệch giữa lợi nhuận sau thuế của thuế và lợi nhuận sau thuế của kế toán thì mình giải quyết thế nào, đưa vào đâu (lỡ kiểm toán viên nhầm...)

 

[amtich]

@Hien:
1. Về lựa chọn lợi nhuận kế toán hay lợi nhuận tính thuế thì em vẫn không đồng tình việc sử dụng LN tính thuế (TNDN) khi tính thuế TNCN được, bởi vì:

- Nếu cá nhân này đầu tư dài hạn, không chuyển nhượng vốn, thì hằng năm cũng chỉ nhận được cổ tức bằng tiền, cổ phiếu, hoặc tăng vốn góp từ LN kế toán, do đó một khoản chênh lệch giữa LN tính thuế và LN kế toán cứ treo mãi trên đầu họ lơ lửng từ năm này qua năm khác vậy, nó chẳng có ý nghĩa gì cả.

- Và chỉ đến khi nào họ chuyển nhượng vốn, thì mới tính ra lợi tức chênh lệch giữa LN tính thuế và LN kế toán tích lũy hàng năm (do mỗi năm đều có chênh lệch), và cộng dồn các năm từ khi họ đầu tư cho đến khi họ chuyển nhượng vốn, để tính thuế TNCN đầu tư vốn trên khoản chênh lệch này. Nếu thời gian này kéo dài, ví dụ 5-10 năm, nó sẽ ra một giá trị lớn so với khoản đầu tư của họ, và đương nhiên họ chẳng hề nhận được khoản này, nó cũng không có giá trị gì khi chuyển nhượng vốn cả. Cổ đông, đặc biệt là các cổ đông nhỏ, họ chỉ biết tham gia góp vốn vào DN, họ không tham gia điều hành và quản lý trực tiếp, trong khi lại bị tính Thuế trên khoản thu nhập trên trời mà họ không hề được hưởng, thậm chỉ không hề biết tới. Hơn nữa bản chất thuế TNCN đánh trên phần thu nhập thực lĩnh của cá nhân, những khoản thu nhập này thực tế họ không nhận được.
Như vậy rất vô lý!

Đối với các cty cổ phần, các cty lớn, tỉ lệ chi phí bị loại tuy thấp hơn nhiều các DN tư nhân, nhưng nó cũng là một con số đáng kể, nhất là giai đoạn còn khống chế chi phí 15%, đặc biệt khi cộng dồn qua các năm thì nó sẽ là số lớn.
Ngoài ra thủ tục tính thuế và kiểm soát của Cơ quan Thuế khi kiểm tra sẽ phức tạp, vì sẽ phải lôi quyết toán thuế TNDN tất cả các năm từ khi cá nhân này đầu tư ra, rồi tách phần chênh lệch...vv...

2. Về khoản lợi nhuận giữ lại, nếu hiểu theo logic ý nghĩa của câu: "g) Thu nhập từ cổ tức trả bằng cổ phiếu, thu nhập từ lợi tức ghi tăng vốn" thì có thể hiệu ý sau tương tự ý trước nhưng áp dụng đối với công ty TNHH, vì Cty TNHH tăng vốn từ LN giữ lại thì cũng tương tự như Cty CP tăng vốn từ cổ tức bằng cổ phiếu. Như anh nói từ "ghi tăng vốn" sẽ có ý nghĩa nhất định, nó là một cách chính thức tăng vốn góp của cá nhân trong đó, bằng việc thay đổi GPKD và tăng Vốn điều lệ về mặt pháp lý. Tuy nhiên em vẫn công nhận nếu thật sự rõ ràng thì có lẽ phải tách phần lợi tức này ra (dù đã tăng vốn hay vẫn đang là LN giữ lại) để tính thuế TNCN đầu tư vốn khi chuyển nhượng vốn, nhưng với điều kiện phải được bù trừ lãi - lỗ của 2 hoạt động này. Em lấy ví dụ:

Cá nhân A góp vốn vào DN B là 1 tỷ đồng, phần Lợi nhuận giữ lại (chưa phân phối) của DN B phân bổ cho cá nhân A này tại thời điểm chuyển nhượng là 200tr. Cá nhân A thực hiện chuyển nhượng toàn bộ lợi ích này với các mức giá sau:

- Là 1,2 tỷ đồng => 200tr chịu thuế suất đầu tư vốn 5%, 0 tr chịu thuế suất chuyển nhượng vốn 20%. Trong khi nếu toàn bộ số này chịu thuế suất chuyển nhượng vốn thì 200tr này sẽ chịu thuế suất 20%, như vậy Nhà nước bị thiệt.

- Là 1,05 tỷ đồng => 200tr chịu thuế suất đầu tư vốn 5% = 10tr; Lãi chuyển nhượng vốn = 850tr - 1 tỷ = âm 150tr. Trong khi nếu tính toàn bộ số này chịu thuế suất chuyển nhượng vốn thì 1,05 tỷ - 1 tỷ = 50tr sẽ chịu thuế suất 20% = 10tr. Như vậy lúc này 2 cách tính bằng nhau, giả sử cá nhân không được quyết toán bù trừ 2 khoản lãi - lỗ trên.

=> Nếu giá chuyển nhượng trên 1,05 tỷ mà áp dụng theo phương pháp tách riêng 2 khoản tính thuế thì Nhà nước thiệt.

- Thấp hơn 1,05 tỷ => Trước mắt sẽ bị tính 5% của 200tr, còn phần chuyển nhượng vốn sẽ bị lỗ. Có vẻ Nhà nước lãi, nhưng em nghĩ khi quyết toán thuế TNCN sẽ bù trừ 2 phần này chứ chả nhẽ chỉ tính thuế phần lãi mà ko được bù cho phần đầu tư bị lỗ! Nếu giá chuyển nhượng chưa hợp lý thì Thuế vẫn có quyền ấn định giá mà.
Hơn nữa nếu bảo mục đích này để ép DN không né tránh việc phân phối lợi nhuận, thì em lại thấy DN phân phối LN xong chỉ bị tính thuế TNCN có 5%, trong khi nếu không giữ lại LN sẽ bị tính thuế TNCN 20% thì Nhà nước vẫn có lợi hơn chứ nhỉ (trừ khi lo cá nhân cố tình chuyển nhượng giá thấp, nhưng lúc này Thuế vẫn có quyền thẩm định và áp giá, hơn nữa việc này thường chỉ xảy ra với các DN nhỏ nên ảnh hưởng có nó ko lớn).

 

[Hien]

Vấn đề quy định về thuế TNCN với khoản thu nhập từ đầu tư vốn này chắc chỉ các bác làm chính sách mới giải thích rành mạch được lý do các bác ấy đưa ra các quy định như vậy.

Mình đồng ý rằng việc tính thuế TNCN với thu nhập từ đầu tư vốn trên phần lợi nhuận tính thuế mà không phải lợi nhuận kế toán có vẻ không công bằng cho các cá nhân nhưng cái đó là cách nhà nước dễ kiểm soát nhất. Các chi phí mà nhà thuế loại ra là các chi phí không có hoá đơn chứng từ hợp lệ, các chi phí mà nhà nước không muốn cho chi nhiều (mua xe sang, trước đây còn là chi quảng cáo quá nhiều) nên nhà thuế cho rằng Lợi nhuận tính thuế mới là số mà tôi tính ra lãi từ hoạt động đầu tư vốn của anh.