Spyware từ đâu ra?
Phần mềm gián điệp (spyware) theo dõi thói quen lướt mạng của bạn, rồi dựa theo đó tung ra màn hình những quảng cáo gây khó chịu. Bài viết này sẽ giúp bạn có cái nhìn sâu hơn về bản chất vấn đề và phương pháp phòng chống.
Theo định nghĩa của Ủy ban Thương mại liên bang Mỹ, spyware “là một phần mềm hỗ trợ việc thu thập thông tin về một cá nhân hay tổ chức mà họ không biết và có thể gửi những thông tin đó tới một đối tượng khác không có sự đồng ý của người tiêu dùng, hay áp đặt điều khiển lên một máy tính mà chủ nhân không được biết”.
Thường thì bạn “đưa giặc vào nhà” khi bấm vào các đường link hứa hẹn những thứ “hấp dẫn”, đề nghị bạn tải về một phần mềm miễn phí với những điều khoản lập lờ. Những đối tượng chuyên phát tán các đường link để tải spyware được trả khoảng 0,15 USD cho mỗi lần một người lướt mạng thiếu cảnh giác bấm vào “miếng mồi” được giăng trên bẫy.
Một kẻ đặt bẫy trẻ tuổi, xin tạm gọi là X., kể lại: “Tụi bạn đăng ký cho tôi trong một đêm say sưa. Chúng nó bảo đấy là một cách kiếm tiền dễ dàng. Tất cả những gì tôi phải làm là đăng ký và gửi những quảng cáo giả, như ‘Bấm vào đây để xem ảnh tôi!’”. Khi người dùng bấm vào đó, một cửa sổ sẽ yêu cầu họ tải phần mềm xem ảnh. Tuy nhiên, người dùng không tải được tấm ảnh nào cả. Thay vào đó, họ nhận được lời chào “Trở lại sau để xem ảnh”. Quảng cáo giả nhưng máy tính bị nhiễm bệnh thật.
X. nhận xét các diễn đàn và những website không được kiểm soát là những nơi tốt nhất để đặt quảng cáo, vì rất nhiều người có khuynh hướng hay bấm vào các đường link “quyến rũ”. Đương nhiên, nếu có nhiều người dùng than phiền, kẻ phát tán spyware sẽ bị tống cổ ra khỏi một site hay một trang trong site nhưng đây không phải là một vấn đề lớn. “Cần phải liên tục di chuyển”, X. tiết lộ, “Việc đó cũng dễ thôi. Vì thế, đặt lại quảng cáo chẳng khó khăn gì cả”.
Được trả 0,15 USD mỗi cú bấm chuột, X. nhận thù lao 2 tuần/lần, mỗi lần vài trăm USD. Anh ta cho hay: “Lẽ ra tôi kiếm được bộn tiền hơn nhiều. Tất cả những gì cần làm là dựng thêm quảng cáo và đáng ra tôi đã tăng được thu nhập gấp đôi hoặc gấp ba”. X. nói thêm rằng nay anh đã bỏ trò kiếm tiền khá thất đức này.
Những kẻ gieo rắc spyware có thể cũng là nạn nhân của các công ty sản xuất những phần mềm độc hại này. Nhiều công ty trả tiền cho các cá nhân phát tán phần mềm gián điệp có đặt thông điệp tại website của họ, trong đó có điều khoản cho người đọc biết nếu họ gian lận, hãng có quyền không chi trả thù lao. Nhiều kẻ phát tán spyware không đọc thông điệp đó nhưng hiểu rằng công ty sẽ trả tiền để họ lừa người khác tải về phần mềm gián điệp.
Khi được hỏi có cảm thấy áy náy vì đã làm ô nhiễm máy tính của những người dùng cả tin hay không, X. đáp: “Tôi dùng lời lẽ khêu gợi mang hàm ý những bức hình khiêu dâm đang chờ đợi. Và nếu bấm chuột vào quảng cáo của tôi thì họ là những kẻ đồi trụy. Vì thế, tôi không cảm thấy bận lòng chút nào cả”. Anh ta nhận xét bất kỳ ai khi lên mạng cũng phải tự vũ trang cho mình phần mềm chặn spyware, ngăn spam và cần có tường lửa cá nhân. “Nếu không làm thế, họ sẽ là những kẻ ngốc”, X. nói.
Đặt quảng cáo lừa đảo trên mạng là một cách kiếm tiền dễ dàng đầy quyến rũ. Mỗi tháng, các công ty sản xuất spyware chi trả hàng trăm nghìn USD để tạo dựng lên cả một hệ thống có cấu trúc bậc thang của những kẻ chuyên phát tán. Bản chất gian lận của spyware khiến khó lần ra kẻ tạo ra nó cũng như nơi và cách thức nó được gieo rắc. Hơn nữa, người tiêu dùng khó nhận biết vấn đề máy tính của họ đang gặp phải là do phần mềm gián điệp gây ra. Ngay cả khi nhận thức được, họ cũng không truy nguyên được nguồn gốc của spyware.
Trong một số trường hợp, bạn có thể loại bỏ spyware một cách thủ công bằng việc sử dụng tùy chọn Add/Remove Programs trong bảng Control Panel của Windows. Tuy nhiên, giải pháp tốt nhất là bạn nên chạy một số phần mềm được thiết kế để tìm và diệt tận gốc spyware.
Hãy bắt đầu với phần mềm miễn phí Spybot Search and Destroy. Để tối ưu hóa chương trình, hãy luôn bảo đảm rằng bạn có danh sách những phần mềm gián điệp mới nhất bằng cách nhấn phím Search for updates. Tiếp đó, nhấn Scan để quét và loại bỏ tất cả những file bạn không cần thiết với phím Fix Problems. Lưu ý rằng trong một số trường hợp, việc loại bỏ spyware cũng sẽ mất tác dụng của tính năng chia sẻ file và một số phần mềm khác. (Nên xóa bỏ tất cả, sau đó cài đặt lại phần mềm miễn phí nếu nó ngừng hoạt động).
Không phần mềm chống spyware nào có khả năng "bắt" tất cả gián điệp. Vì vậy, hãy bổ sung bằng một chương trình khác. Xin giới thiệu với các bạn phần mềm miễn phí Ad-aware của Lavasoft. Cũng như với Spybot, hãy bảo đảm là bạn có danh sách spyware mới nhất bằng cách bấm nút WebUpdate.
Sau khi đã "thanh trừng" những tên gián điệp nguy hại, bạn vẫn nên thường xuyên quét lại máy tính để đề phòng chúng tái xâm nhập.
vì thế như bác Maco có khuyến cáo là nên dùng một trình duyệt khác ngoài IE như Opera,Mozzila,...,Nếu IE có nhiễm mà không có trình duyệt nào hiệu quả thì hãy Setup lại hệ thống.
