Hôm trước em iêu bảo, đang có một chủ đề hot về kiểm toán do Nedved chủ trì. Làm mình lon ton chạy vào, nhưng thấy kể ra cũng hơi khó thảo luận, vì chả nhẽ chúng ta lại vác textbook và các chương trình kiểm toán chép lên đây nhỉ. Ngoài ra, những mục tiêu kiểm toán, quy trình, các bước tiến hành, phương pháp lấy mẫu, trình bày giấy tờ làm việc...etc đều có trong guideline của các công ty cả. Chi bằng, các bác kể xem trên thực tế, các bác kiểm toán tài khoản này như thế nào, có kinh nghiệm gì hay để anh em có dịp tham khảo lẫn nhau, và những ai chưa từng làm kiểm toán sẽ dễ hình dung hơn công việc cụ thể nhỉ.
Tình hình là thế này, khi mới vào nghề kiểm toán, tớ có bi bô hỏi các anh chị đi trước rằng "Tài khoản nào làm dễ nhất?", đa số câu trả lời là "Vốn bằng Tiền". Mới đầu tớ băn khoăn mãi vì rõ ràng theo sách nói, thì TK nào chả quan trọng, chả dính líu tới nhau, hình thành nên hệ thống kế toán, thế thì làm gì có TK nào kém quan trọng hơn TK nào, mà tiền lại nhậy cảm như thế. Sau đi làm, vỡ lẽ ra rằng thực sự TK Vốn bằng tiền mình được giao là ít phức tạp nhất, công việc chủ yếu là cộng trừ nhân chia ra cái số dư, đòi lấy cái biên bản kiểm kê quỹ nhét vào cặp để back up, vẽ một cái chart biến động vào ra của tiền để dễ chọn mẫu, kiểm tra chứng từ để đánh giá về tính tuân thủ quy định nội bộ, quy trình kiểm soát tiền từ ông nào đến bà nào, thủ tục ký tá ra làm sao? dấu má, đánh số thứ tự thế nào? hóa đơn xanh đỏ, dăm ba cái hợp đồng...etc Thậm chí, tại sao kế toán trưởng trong hóa phiếu chi này lại ký bằng bút chì? hehe...đại loại thế...(internal control) Có một việc quan trọng là cách trình bày giấy tờ làm việc cho đẹp, cho khoa học, để sếp soát xét, để những phần hành khác có thể sử dụng được công việc của mình 1 cách dễ dàng.
Câu hỏi của Nedved không phải là vô lý ở chỗ, khi mà những số phát sinh của TK tiền liên quan đến TK khác, thì người phụ trách TK liên quan kia có trách nhiệm kiểm tra. Hề hề...tớ vô can. Đó là do cách phân chia và giao nhiệm vụ các khoản mục cho từng người trong nhóm, và tất nhiên tùy thuộc vào từng công ty, trong từng t/h cụ thể mà khác đi. Nói chung, có thể vất vả kiểm tra nhiều, nhưng không nhức đầu lắm với khoản mục này. Những cái trông có vẻ rất nhạy cảm, dễ bị gian lận, biển thủ, đâm ra lại hết sức kín kẽ. Có một lần, kiểm tra tại một công ty nho nhỏ, thấy có một phiếu thu với nội dung "góp vốn" với số tiền 2 tỷ đồng, cái đấy làm mình ấn tượng mãi vì nghĩ làm đếch có chú nào vác 2 tỷ đến nộp vào quỹ, thủ quỹ nó lại chửi cho té tát vì tội bắt nó đếm tiền mỏi tay ý chứ. Quả nhiên, sau một hồi ê a với em kế toán xinh đẹp (công nhận nàng xinh thật), thì biết là không phải thế...hì hì!
Hiện tớ tạm nhớ được đến vậy, và một lần nữa xin nhắc lại rằng, cái tớ nhận xét có thể sẽ rất khác với người khác, vì đó chỉ là kinh nghiệm, và cũng chỉ trong 1 vài trường hợp cụ thể thôi, không phải chuẩn mực chung, không phải tất cả các trường hợp. Mời các bác tiếp tục chia sẻ thực tế của mình, nếu được tớ sẽ bi bô sau, giờ phải ăn cái gì đã.