Đọc đề thi CPA Việt Nam mấy năm trước mà thấy nản!
Môn Thuế có năm thi phần Lý thuyết toàn hỏi Thông tư, mà mình dám đảm bảo là các giám khảo chấm thi cũng không thể trả lời theo đáp án được.
Môn Kế toán thì nhiều bài các thày ra có vẻ không bám vào chế độ, chuẩn mực, bản chất nghiệp vụ:
- Nhiều bài ra doanh nghiệp áp dụng hệ thống tồn kho kê khai thường xuyên nhưng lại tính giá hàng tồn kho bình quân cả kỳ dự trữ (Nếu thế lấy đâu ra giá để cập nhật thường xuyên vào các TK Hàng tồn kho được)
- Một số bài ra về trái phiếu người ra đề không tính giá trái phiếu theo chiết khấu dòng tiền mà tự đưa ra các mức chiết khấu, phụ trội rất vô lý.
- Nhiều bài cho chiết khấu thanh toán thực hiện ngay khi bán hàng. Thực tế thì cũng có thể có DN làm như vậy nhưng đó là doanh nghiệp không tính toán ra các vấn đề thuế liên quan đến chiết khấu thanh toán.
Chẳng hạn: Doanh nghiệp A bán thông thường chưa thuế 100, nếu trả ngay chiết khấu thanh toán 2%, giá vốn 80.
Nếu doanh nghiệp A viết hoá đơn trong trường hợp này thì VAT đầu ra là 10, người mua phải trả 110 - 2%x110 = 107,8.
Chi phí tài chính được ghi nhận là 2,2 sẽ làm giảm thuế TNDN phải nộp là 2,2 x 20% = 0,44 (Để đơn giản cho thuế suất 20%).
Đối với nghiệp vụ này thì tổng nghĩa vụ thuế của công ty A như sau:
VAT: 10
TNDN: (100 - 80 - 2,2)x 20% = 3,56
Tổng số thuế phải nộp: 10 + 3,56 = 13,56
Nếu DN đặt ra các mức giá khác nhau tuỳ thuộc vào việc trả ngay hay trả chậm thì sẽ có lợi về thuế hơn. Giả sử vẫn trong tình huống trên nhưng công ty B đặt ra chính sách là: giá bán trả ngay 98, giá bán trả chậm 100. Nếu khách hàng trả ngay thì sẽ phải thanh toán 107,8, và khi đó VAT đầu ra của công ty B là 9,8.
Đối với nghiệp vụ này thì tổng nghĩa vụ thuế của công ty B như sau:
VAT: 9,8
TNDN: (98 - 80) x 20% = 3,6
Tổng số thuế phải nộp: 9,8 + 3,6 = 13,4
Như vậy công ty B sẽ phải nộp ít thuế hơn công ty A, mặc dù tổng số tiền thu được từ khách hàng là như nhau.
Thông thường chiết khấu thanh toán chỉ phát sinh sau khi người mua đã mua hàng và thanh toán vào ngày cuối hoặc gần cuối của thời hạn được hưởng chiết khấu.
- Một số bài ra về thuế TNDN hoãn lại chưa tiếp cận theo phương pháp Bảng cân đối kế toán nên việc tính toán và trình bày thông tin không chặt chẽ.
- Một số bài tính toán về khấu hao TSCĐ chỉ trên sách vở, hiện nay chẳng ai còn làm vậy (như lập bảng tính và phân bổ khấu hao TSCĐ,...).