Tổ chức nào tạo ra IAS?
Đầu tiên, phải kể đến Uỷ ban chuẩn mực kế toán quốc tế (IASC), được thành lập năm 1973 dưới dạng một tổ chức độc lập và thực hiện các mục tiêu:
- xây dựng và ban hành các Chuẩn mực kế toán (IASs) và để cho IASs được chấp nhận rộng rãi trên thế giới; và
- Cập nhật, cải tiến và biến đổi phù hợp các quy định về kế toán, chuẩn mực kế toán và các thủ tục trình bày báo cáo tài chính.
- Phát huy tối đa tính hiệu quả, hiệu lực của chuẩn mực kế toán quốc gia và quốc tế (đây là điểm mới thấy qua cuộc họp các thành viên tổ chức tại Edinburgh, Scotland ngày 24/5/00, từ điểm này ta có thể thấy xu thế hội nhập của các hệ thống kế toán và ngay cả ở VN cũng có thể thấy VAS chủ yếu dựa trên IAS)
Ban đầu, cơ cấu của IASC như sau:
IASC Board - thực hiện nhiệm vụ phê duyệt nội dung và ban hành các quy định, thủ tục kế toán dưới dạng các chuẩn mực kế toán. Ban này gồm 16 tiểu ban, đại diện của 13 nước thành viên (thành viên của liên đoàn kế toán quốc tế) và 3 tập đoàn kinh tế lớn. Mỗi tiểu ban có 2 người làm đại diện và một chuyên gia kỹ thuật. Người đại diện của mỗi tiểu ban không nhât thiết phải là dân chuyên nghiệp mà có thể có nền tảng kiến thức và lĩnh vực chuyên môn (background) khác nhau, thí dụ kiểm toán viên, nhà phân tích tài chính, người làm kinh doanh v.v. IASC Board cũng bao gồm một vài người độc lập mang tính quan sát viên như uỷ ban châu âu, Trung quốc, uỷ ban chứng khoán quốc tế (International Organisation Securities Commission - IOSCO), uỷ ban chuẩn mực kế toán (Financial Accounting Standard Board - FASB).
Nhóm tư vấn - trợ giúp kỹ thuật cho IASC Board thông qua việc tham gia trực tiếp vào các dự án của IASC Board và hoạt động theo định hướng, chiến lược của IASC Board.
Hội đồng tư vấn - soát xét các kế hoạch, chiến lược của IASC Board, báo cáo thường niên về hiệu quả hoạt động của IASC Board, tìm kiếm, kiểm soát nguồn kinh phí hoạt động cho IASC Board để đảm bảo IASC Board hoạt động một cách độc lập, Soát xét tình hình thu chi của IASC Board.
Ban nhận phản hồi - làm nhiệm vụ tiếp nhận các bất đồng, không chấp thuận IAS và đưa ra các giải thích bổ sung cho chuẩn mực (Standing committee on Interpretation - SIC) đây là tài liệu rất quan trọng giúp hiểu và áp dụng đúng chủân mực.
Ban chiến lược (thành lập năm 97) - soát xét tiến trình thực hiện các dự án của IASC, soát xét tình hình tổ chức bộ máy của IASC, tình hình quan hệ với các tổ chức ban hành chủân mực kế toán khác (quốc gia)
Đến năm 1997, các thành viên IASC nhận thấy rằng để phát huy hiệu quả làm việc của họ, cần phải tập trung sức mạnh từ các hệ thống kế toán quốc gia để có được một hệ thống chuẩn mực kế toán quốc tế hoàn thiện hơn, phù hợp với xu thế hội nhập của nền kinh tế thế giới. Để đáp ứng được đòi hỏi đó, IASC phải cơ cấu lại tổ chức của mình và như vậy tháng 3/2001 IASC Foundation được thành lập gồm hai bộ phận chính là hội đồng thành viên (Trustees) và IASB thực hiện mục tiêu chính của IASC là:
- Xây dựng hệ thống chuẩn mực kế toán dựa trên lợi ích cộng đồng, có chất lượng cao, dễ hiểu, dễ áp dụng để có được các báo cáo tài chính trung thực, có thể so sánh và đặc biệt quan trọng là cung cấp thông tin hữu ích cho thị trường tài chính, tiền tệ thế giới và các quyết định kinh tế khác.
- Giám sát tình hình áp dụng các chuẩn mực
- Phát huy tối đa hiệu quả của các hệ thống kế toán quốc gia.
Trustees - gồm 19 thành viên từ các khu vực địa lý, lĩnh vực chuyên môn khác nhau trong đó có 6 người từ Bắc Mỹ, 6 từ châu âu, 4 từ châu á thái bình dương (APA) và 3 người còn lại từ các quốc gia, khu vực khác. Nhiệm vụ của Trustees là: bầu ra IASB, Standing Interpretation Committee (SIC) và Standard Advisory Council (SAC); giám sát hiệu quả hoạt động của IASC; tìm kiếm, phê duyệt và soát xét nguồn tài chính cũng như chi tiêu của IASC.
IASB - gồm 14 thành viên trong đó có 12 chuyên trách. Nhiệm vụ của IASB là xây dựng và ban hành các chuẩn mực kế toán. Một chuẩn mực hoặc SIC được ban hành khi có tối thiểu 8 thành viên đồng ý. IASB thừa nhận thành quả làm việc của IASC giai đoạn trước tức là các IASs (sau này là IFRS).
Yếu tố đầu tiên để được là thành viên IASB phải là trình độ chuyên môn, kinh nghiệm làm việc và khả năng không bị chi phối bởi lợi ích khu vực và thoả mãn các yêu cầu như kiến thức về BCTC, khả năng phân tích, kỹ năng giao tiếp, khả năng quyết định, hiểu biết về môi trường kinh doanh, tính chính trực.v.v. (bác nào muốn làm ứng viên thì tôi sẽ post các yêu cầu cụ thể lên). Theo quy định thì IASB phải có Ít nhất 5 thành viên có kinh nghiệm làm kiểm toán viên, tối thiểu 3 người từng làm kế toán, 3 người có khả năng đọc và đã từng đọc báo cáo tài chính và một người cấp viện sĩ.
Nhiệm kỳ của thành viên là 5 năm, chủ tịch đương nhiệm là David Tweedie (từ 2001) nguyên chủ tịch hội đồng soạn thảo chuẩn mực kế toán Anh (1990 - 2000) ông đã từng là technical partner (national) của KPMG. Trước đó, ông đã là thành viên của IASC Board.
Nói chung, với những con người và cơ cấu tổ chức như vậy hẳn chúng ta sẽ không phủ nhận một điều “IAS, Really International” sau này khi thực hành kế toán thấy VAS vướng víu càng cảm nhận sâu sắc hơn giá trị của IAS.